Chương trình Thời sự thứ Tư, 04/12/2019

Tin nước Úc:

- Victoria: Thủ hiến bang Victoria phủ nhận mối quan hệ với một nhà thầu tham nhũng

- Mooroolbark: Tông xe liên hoàn trên đường Manchester Road, hai người được đưa đến bệnh viện

- Caroline Springs: Chia sẻ niềm vui Giáng sinh cho mọi trẻ em và gia đình

- Brimbank: Thay đổi các dịch vụ xe bus để đáp ứng nhu cầu đi lại của hành khách

- Mornington: Thử nghiệm giảm giới hạn tốc độ để cải thiện an toàn ở 38 tuyến đường

- Sydney: Lý do khiến nhiều người đi bộ bị phạt $76

- Spotswood: Kinh hoàng một người đàn ông bị xe lửa tông tử vong

- Victoria: Đề xuất lắp đặt camera an ninh trên các phương tiện chia sẻ hành trình

- Tin vắn

Tin thế giới:

Hãng tin Anadolu của Thổ Nhĩ Kỳ ngày 3/12 cho biết chính quyền nước này đã trục xuất 5 tay súng quốc tịch Đức bị tinh nghi là những tay súng thuộc tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Việc trục xuất những đối tượng trên diễn ra sau khi Ankara tiến hành một chiến dịch quân sự quy mô lớn nhằm vào lực lượng người Kurd ở miền Bắc Syria hồi tháng 10 vừa qua. Nguồn tin từ Bộ Nội vụ Thổ Nhĩ Kỳ cho biết những tay súng này đã bị trục xuất về nước trong cùng ngày. Tháng trước, giới chức Thổ Nhĩ Kỳ cho biết đã giam giữ gần 1.200 thành viên IS là người nước ngoài và bắt giữ 287 đối tượng khác trong một chiến dịch diễn ra gần đây ở miền Bắc Syria. Cho đến nay, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chỉ trích việc các nước phương Tây đã từ chối tiếp nhận những công dân đã rời bỏ đất nước để gia nhập IS ở Syria và Iraq bằng cách tước quốc tịch của những phần tử này. Ankarra cho rằng những quốc gia có công dân gia nhập IS phải chịu trách nhiệm về công dân của họ.

Mỹ cùng 14 nước Mỹ Latinh ra lệnh cấm đi lại với 29 người Venezuela, bao gồm Tổng thống Nicolas Maduro và các đồng minh của ông. Lệnh cấm đi lại được Mỹ và các đại diện từ Argentina, Brazil, Colombia, Chile và Peru thông qua tại cuộc họp ở Bogota hôm 3/12. Đây đều là thành viên của Hiệp ước Tương hỗ liên Mỹ (TIAR), một thỏa thuận cam kết bảo vệ lẫn nhau giữa các nước thuộc Tổ chức các quốc gia châu Mỹ (OAS). TIAR hồi tháng 9 đã phê chuẩn quyết định điều tra, trừng phạt và dẫn độ các quan chức hàng đầu của chính phủ Tổng thống Venezuela Maduro với cáo buộc rửa tiền, buôn bán ma túy và khủng bố. Danh sách những người bị cấm đi lại tại 15 nước TIAR bao gồm các quan chức thân cận của Maduro. Đây được coi là một phần trong nỗ lực ngoại giao nhằm buộc Maduro từ chức.

Triều Tiên vừa đặt ra hạn chót để Mỹ cân nhắc thay đổi quan điểm đàm phán, đó là trước cuối tháng 12/2019. Đây là tuyên bố mới nhất từ Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Triều Tiên Ri Thae-song, đặc trách vấn đề quan hệ với Mỹ. Theo ông Ri Thae Song, Mỹ đang muốn kéo dài thời gian, dùng vấn đề Triều Tiên để lấy uy tín chính trị trong cuộc bầu cử Tổng thống vào năm 2020. Tuy nhiên, bình luận về thời hạn cuối tháng 12, Mỹ cho rằng đây là mốc thời gian thiếu thực tế. Tính từ cuộc đàm phán cấp chuyên viên tại Stockholm hồi tháng 10, Triều Tiên và Mỹ chưa có bước tiến nào trong việc tháo gỡ bất đồng trong vấn đề hạt nhân.

Nga sẵn sàng hợp tác với Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO). Tuyên bố được Tổng thống Nga Vladimir Putin đưa ra vào ngày 3/12. Phát biểu tại thành phố Sochi, Tổng thống Putin nêu rõ, Nga không ngừng bày tỏ sự sẵn sàng cùng với NATO chống lại khủng bố quốc tế, các cuộc xung đột vũ trang và nguy cơ phổ biến ngoài tầm kiểm soát vũ khí hủy diệt hàng loạt. Tuy nhiên, nhà lãnh đạo Nga cho rằng, bất chấp việc Moscow nỗ lực đề nghị một chương trình nghị sự mang tính xây dựng kể từ năm 2008, sự hợp tác giữa hai bên về thực tiễn đã bị rút ngắn. Tổng thống Putin coi việc NATO tăng cường sự hiện diện ở những nước giáp biên giới Nga là một trong những mối đe dọa tiềm tàng với nước này. Nhà lãnh đạo Nga hy vọng, việc chia sẻ lợi ích an ninh chung sẽ là xu hướng chiếm ưu thế.

Pháp và Liên minh châu Âu (EU) sẵn sàng đáp trả những đe dọa mới nhất về việc tăng thuế của Mỹ. Đây là tuyên bố của Bộ trưởng Bộ Tài chính Pháp. Bộ trưởng Bộ Tài chính Pháp Bruno Le Maire cho rằng, những đe dọa áp thuế mới nhất của Mỹ đối với các sản phẩm của Pháp là "không thể chấp nhận được". Trước đó, vào ngày 3/12, Chính phủ Mỹ thông báo đánh thuế lên tới 100% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Pháp trị giá 2,4 tỷ USD từ phô mai cho tới túi xách. Việc đánh thuế này nhằm trả đũa việc Pháp đánh thuế dịch vụ kỹ thuật số, gây hại cho các công ty công nghệ hàng đầu của Mỹ.

Ngày 3/12, hãng thông tấn chính thức của Iran IRNA dẫn lời Tổng thống Hassan Rouhani tuyên bố nước Cộng hòa Hồi giáo sẵn sàng bình thường hóa quan hệ với Saudi Arabia. Phát biểu trong cuộc gặp với Ngoại trưởng Oman Yousef Bin Alawi, hiện có chuyến thăm Tehran, Tổng thống Rouhani khẳng định theo quan điểm của Iran, không có vấn đề trong phát triển quan hệ với các nước láng giềng và nối lại quan hệ với Saudi Arabia. Cũng trong ngày 3/12, Tổng thống Rouhani nói "chính sách của Saudi Arabia tại Syria, Iraq và Liban đã không đem lại kết quả", đồng thời hối thúc giới chức Saudi Arabia thay đổi chính sách tại khu vực. Theo ông, Iran và Saudi Arabia nên gạt bỏ những khác biệt và nhìn về phía trước để giải quyết những vấn đề khu vực thông qua hợp tác hòa bình.

Ngày 3/12, Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ đã công bố dự thảo báo cáo điều tra luận tội Tổng thống Donald Trump, trong đó cho biết có bằng chứng rõ ràng cho thấy nhà lãnh đạo Mỹ đã có hành vi sai trái và cản trở Quốc hội. Báo cáo này, nếu được thông qua, sẽ là cơ sở cho bất kỳ nỗ lực nào luận tội người đứng đầu Nhà Trắng. Dự thảo báo cáo dài 300 trang của Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ cho biết Tổng thống Trump sử dụng viện trợ quân đội Mỹ để gây sức ép đối với Tổng thống Ukraine, nhằm điều tra ứng cử viên Joe Biden và con trai của ông này, qua đó đem lại lợi ích chính trị cho ông Trump. Ngoài ra, báo cáo cũng cho biết ông Trump đã tìm cách cản trở cuộc điều tra của Hạ viện Mỹ, từ chối cung cấp bằng chứng, ngăn chặn các nhân chứng xuất hiện. Nếu được thông qua, báo cáo sẽ được chuyển sang Ủy ban Tư pháp Hạ viện, để cân nhắc đưa ra cáo buộc chính thức hoặc các điều khoản luận tội trong những tuần tới. Trong phản ứng của mình, Nhà Trắng vẫn tiếp tục phủ nhận báo cáo của Ủy ban Tình báo Hạ viện Mỹ, đồng thời khẳng định Tổng thống Trump không làm gì sai trái.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe ngày 3/12 cho biết ông đang thu xếp cuộc gặp với Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in khi ông đến Trung Quốc tham dự hội nghị thượng đỉnh 3 bên vào cuối tháng này. Thủ tướng Abe đã công bố kế hoạch thăm Ấn Độ từ ngày 15-17/12 để tổ chức cuộc gặp thượng đỉnh với Thủ tướng nước chủ nhà Narendra Modi. Sau đó, ông Abe sẽ đến Trung Quốc từ ngày 23-25/12 để tham dự hội nghị thượng đỉnh Nhật-Hàn-Trung với Tổng thống Moon Jae-in và Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường tại Thành Đô. Cuộc gặp giữa hai ông Abe và Moon Jae-in sẽ là cuộc gặp đầu tiên như vậy kể từ khi Hàn Quốc rút lại quyết định chấm dứt Hiệp định chia sẻ thông tin quân sự chung với Nhật Bản vào tháng trước. Tuần trước, Nhật Bản và Hàn Quốc cũng nhất trí sẽ tổ chức đối thoại về những hạn chế xuất khẩu mà Nhật Bản áp đặt với Hàn Quốc, trong bối cảnh Seoul gia hạn Hiệp định chia sẻ thông tin quân sự chung.

Chính quyền thành phố Seoul, Hàn Quốc đã bắt đầu chiến dịch xử phạt chủ các phương tiện thải ra lượng lớn khí thải CO2. Cụ thể, các xe có lượng phát thải cao sẽ bị phạt 250.000 Won khi di chuyển trong Khu vực giao thông xanh. Việc áp dụng hình phạt sẽ có hiệu lực từ 6h - 21h hàng ngày. Seoul kỳ vọng, chính sách trên sẽ giúp giảm mật độ bụi mịn trong khu vực tới 15,6%. Ngoài ra, Seoul cũng có kế hoạch tăng mật độ xe bus để kết nối các khu vực trong thành phố bắt đầu từ năm 2020 cũng như tăng gấp đôi số lượng xe đạp cho thuê công cộng vào cuối năm 2020.

Trong khi làm nhiệm vụ cứu hộ tại vùng lũ ở miền Nam nước Pháp, một chiếc máy bay trực thăng của cơ quan cứu hộ khẩn cấp nước này đã bị rơi. Vụ việc khiến 3 nhân viên thiệt mạng. Theo thông báo mới nhất, Bộ Nội vụ Pháp cho biết, chiếc máy bay cứu hộ EC145 đã bị mất liên lạc radio và radar khi làm nhiệm vụ tại tỉnh Var. Thi thể của 3 nhân viên cứu hộ đã bị nước lũ cuốn trôi và được phát hiện ở khu vực gần thị trấn Rove. Hiện cơ quan chức năng Pháp đang điều tra vụ tai nạn này. Liên quan đến tình hình lũ lụt tại vùng Riviera của Pháp, hiện đã có ít nhất 3 người thiệt mạng. Đây là hậu quả của những trận mưa lớn kéo dài từ một tuần trước đó.

Theo báo cáo của Tổ chức Khí tượng Thế giới, thập kỷ vừa qua được đánh giá là nóng nhất trong lịch sử Trái đất. Riêng trong năm 2019, nhiệt độ toàn cầu đã ở mức cao hơn 1,1oC so với nhiệt độ trung bình thời kỳ tiền công nghiệp. 2019 cũng là một trong ba năm nóng nhất trong lịch sử. Tháng 10/2019, mực nước biển trên toàn cầu tăng lên mức kỷ lục do sự tan chảy của 329 tấn băng tại Greenland trong suốt một năm. Tổ chức Khí tượng Thế giới ước tính, đến cuối năm 2019, số người phải sơ tán do thời tiết cực đoan sẽ tăng lên 22 triệu người.

Người dân thành phố Venice của Italy đang nỗ lực khắc phục hậu quả của đợt triều cường lịch sử. Các thợ lặn cũng đã được huy động để dọn dẹp các con kênh của thành phố. Trong khi dọn kênh, nhóm thợ lặn đã tìm thấy lượng lớn vỏ xe hay bình gas bị thất lạc trong quá trình vận chuyển. Hoạt động của nhóm thợ lặn được kỳ vọng giúp các con kênh ở Venice sạch hơn cũng như loại bỏ những nguy cơ tiềm tàng do bình gas rơi xuống kênh. Tháng 11/2019, hai đợt triều cường liên tiếp đã gần như nhấn chìm Venice, nhiều công trình văn hóa đe dọa bị hư hại. Chính phủ Italy đã phải ban bố tình trạng khẩn cấp tại Venice, đồng thời chi khẩn cấp 20 triệu Euro để thành phố cùng các khu vực lân cận ứng phó thiên tai.

Tin thể thao:

Man City thắng đậm Burnley: Dù phải làm khách trên sân của Burnley ở vòng 15 Premier League nhưng sức mạnh vượt trội so với đối thủ giúp Man City có trận thắng dễ dàng. Man City liên tục có bàn thắng ở phút 24 và 50 nhờ công của Gabriel Jesus. Đến phút 68, tỷ số được nâng lên 3-0 với cú sút xa chuẩn mực đến từ tiền vệ Rodri. Phút 87, Riyad Mahrez có bàn thắng sau pha dốc bóng và dứt điểm bằng chân phải. Những gì Burnley làm được trong trận cầu này chỉ là bàn thắng danh dự của Brady vào phút 89. Thắng trận 4-1, Man City đã có 32 điểm và tạm thời vượt qua Leicester để có ngôi nhì bảng Premier League nhờ hơn hiệu số bàn thắng.

Trong khi đó, Bournemouth hành quân đến sân của Crystal Palace với chuỗi 3 trận toàn thua. Crystal Palace mất người sớm và phải chơi với sự khốn khó tột độ trong khoảng thời gian sau đó. Tuy vậy, Crystal Palace lại bất ngờ có người hùng. Jeffrey Schluup ghi bàn thắng vô cùng quan trọng ở phút 76, đem về chiến thắng 1-0 nghẹt thở cho đội chủ nhà. Với kết quả này, Crystal Palace tạm thời leo lên vị trí thứ 5 trên bảng xếp hạng Ngoại hạng Anh 2019/20.

Mourinho chờ lập cột mốc mới tại Old Trafford: Sau 3 trận thắng liên tiếp cùng Tottenham trên cương vị tân HLV trưởng, thử thách mới của Jose Mourinho sẽ là trận đấu với đội bóng cũ MU trên sân Old Trafford ở vòng 15 Ngoại hạng Anh. Nếu giành chiến thắng ở trận cầu này, Mourinho sẽ thiết lập cột mốc mới trong sự nghiệp. Cụ thể, ông sẽ trở thành HLV thứ 3 trong lịch sử Premier League thắng trận tại Old Trafford với 2 CLB khác nhau. Hai HLV đã lập được thành tích này là Martin O'Neill (Leicester, 1998 và Aston Villa, 2009) và Rafa Benitez (Liverpool, 2009 và Chelsea, 2013). Trước đây, Mourinho từng cùng Chelsea đánh bại MU với tỷ số 3-1 vào năm 2005.

Ronaldo bị cướp Quả bóng Vàng. Trả lời phỏng vấn Sky Sport Italia sau khi Lionel Messi ẵm Quả bóng Vàng 2019, Giorgio Chiellini cho rằng ngôi sao người Argentina xứng đáng với danh hiệu này. Tuy nhiên, trung vệ của Juventus đã bất ngờ xới lại chuyện cũ khi khẳng định, Cristiano Ronaldo bị Real Madrid ngăn không cho giành Quả bóng Vàng 2018.

MU đàm phán với đại diện Vidal: Tờ Daily Mirror (Anh) đưa tin những ngày qua, đại diện của MU đã có mặt tại Barcelona, đàm phán với người đại diện của Arturo Vidal. Tiền vệ người Chile được cho là không hài lòng với việc cơ hội ra sân bị giới hạn tại Barca. Mùa này, Vidal chỉ mới có 9 trận ra sân ở Liga nhwung chỉ có 3 trận được đá chính. Bắt được tín hiệu, MU tiến hành gặp gỡ đại diện Fernando Felicevich với hy vọng có thể mua được Vidal ở phiên chợ Đông. MU có mối quan hệ tốt với Fernando Felicevich bởi ông cũng chính là người đại diện của Alexis Sanchez, cầu thủ MU đang thi đấu theo dạng cho mượn tại Inter.

Matic chờ Tottenham: Nemanja Matic đang ở năm cuối trong hợp đồng với MU và có thể ra đi theo dạng tự do vào cuối mùa. Từng bỏ ra 40 triệu bảng mua Matic từ Chelsea, MU chắc chắn không muốn điều đó xảy ra. Truyền thông Anh cho biết MU đang chờ đợi các đối tác hỏi mua Matic ở phiên chợ Đông. Mức giá MU mong muốn là 15 triệu bảng. Inter Milan, Juventus là những đội bóng đang quan tâm tới tương lai tiền vệ người Serbia. Song, CLB Matic muốn đầu quân là Tottenham. Nguồn tin của tờ Daily Mail cho biết Matic muốn tái ngộ với Mourinho hơn là làm việc với bất kỳ HLV nào khác, nên đang lắng nghe đề nghị từ Spurs.

Zlatan Ibrahimovic có thể đến AC Milan. Sau khi kết thúc chuyến phiêu lưu với LA Galaxy, Zlatan Ibrahimovic đã bày tỏ ý định quay trở lại châu Âu. Ngay lập tức, hàng loạt đội bóng đã bày tỏ tham vọng có được sự phục vụ của tiền đạo 38 tuổi, trong đó có Napoli, AC Milan, Bologna. Tính đến thời điểm hiện tại, AC Milan đang nắm lợi thế rất lớn trong cuộc đua này. Trong quá khứ, tiền đạo người Thụy Điển chơi cho AC Milan từ năm 2010 đến 2012, ghi được 56 bàn thắng. Mới đây, trong buổi phỏng vấn với La Gazzetta dello Sport, Ibrahimovic cũng đã bày tỏ mong muốn được quay trở lại Milan. Như vậy, mọi chuyện đã quá rõ ràng. Việc Zlatan Ibrahimovic trở về San Siro chỉ còn là vấn đề thời gian.

AC Milan ra mắt áo đấu kỷ niệm 120 năm: Đội chủ sân San Siro đã quyết định ra mắt mẫu áo đấu mặc trong dịp sinh nhật CLB. Tiền vệ Suso là người được chọn ra mắt mẫu áo đấu này. Về cơ bản, nó không khác gì nhiều so với mẫu áo đấu CLB sử dụng ở mùa này, với những sọc đỏ đen kích thước nhỏ được làm khá đơn giản. Tuy nhiên, logo của đội bóng và nhà tài trợ được in 1 màu vàng, cùng với đó là những chi tiết tinh tế khác được đưa vào mẫu trang phục. Suso và các đồng đội sẽ mặt bộ trang phục này trong 1 trận đấu duy nhất. Đó là trận gặp Sassuolo vào ngày 15/12 - trùng vào ngày sinh nhật thứ 120 của AC Milan. Dù hiện tại đang gặp nhiều khó khăn, nhưng AC Milan vẫn là 1 trong những đội bóng được yêu mến và giàu thành tích nhất Italia, với 48 danh hiệu các loại, trong đó có 7 chức vô địch Cúp C1/ Champions League.

Roger Federer đi vào lịch sử tiền tệ Thụy Sĩ: Tay vợt 38 tuổi Roger Federer đã chính thức trở thành 1 trường hợp chưa từng có tiền lệ trong lịch sử tiền tệ của Thụy Sĩ. Ngân hàng Trung ương Thụy Sĩ thông báo họ sẽ phát hành đồng 20 franc Thụy Sĩ (có giá trị khoảng 16 euro) bằng bạc, in hình động tác trái 1 tay thương hiệu của Roger Federer. Từ trước tới nay, chỉ có những danh nhân không còn sống mới được xét duyệt in hình lên đồng tiền nước này. Quyết định của Ngân hàng Trung ương Thụy Sĩ nhằm tri ân Roger Federer, tay vợt đã giành 20 grand slam và 103 chức vô địch khác nhau trong sự nghiệp. Sẽ có 55.000 đồng xu bằng bạc trị giá 20 franc được phát hành từ đầu năm tới. 40.000 đồng xu mạ vàng trị giá 50 franc sẽ được phát hành vào tháng 5 năm sau.

Nadal được đánh giá hay hơn Federer và Djokovic. Cựu tay vợt số 3 thế giới David Ferrer cho rằng việc Rafael Nadal vĩ đại hơn Roger Federer và Novak Djokovic là bởi tay vợt người Tây Ban Nha vẫn đang cải thiện lối chơi của mình. Ferrer cho rằng Nadal đã trải qua mùa giải hay nhất sự nghiệp và coi tay vợt người Tây Ban Nha là một “siêu anh hùng”. Mùa giải năm nay Nadal có được 2 Grand Slam, giành Davis Cup cho Tây Ban Nha và kết thúc năm với vị trí số 1 thế giới.

NATO đang dần “chết não”: Tại Trump hay tại Erdogan?

Phần lớn tinh thần đoàn kết của NATO đã sụt giảm khi ông Trump bước vào Nhà Trắng. Ngày càng có nhiều nước thành viên thất vọng với liên minh này.

Sự thất vọng của các nước thành viên

Khi các nhà lãnh đạo của NATO tham dự Hội nghị Thượng đỉnh diễn ra trong hai ngày 3-4/12 tại London, họ sẽ phải nỗ lực rất nhiều để thu hẹp bất đồng.

Tổng thống Mỹ Donald Trump hoài nghi mục đích của liên minh, trong khi Tổng thống Pháp Macron hoài nghi tương lai của khối. Bên cạnh đó, Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan cũng “quay lưng lại” với những nguyên lý cơ bản nhất trong NATO.

Suốt 7 thập kỷ qua, một nguyên tắc cơ bản tạo sợi dây ràng buộc 29 thành viên của NATO: đó là sự tin tưởng. Điều 5 của NATO quy định rằng, “bất kỳ cuộc tấn công vũ trang nào vào một hay một số thành viên của liên minh đều được coi là một cuộc tấn công vào toàn bộ liên minh”. Mặc dù vậy, phần lớn tinh thần đoàn kết đã bị “ném ra ngoài cửa sổ” khi Tổng thống Trump bước vào Nhà Trắng, tạo tiền đề cho một số những căng thẳng hiện nay giữa Mỹ và các đồng minh cũng như giữa các nước Châu Âu. Nhiều nước đồng minh trong khối giờ đây đang đấu tranh để đáp trả những động thái của ông Trump và dự báo xem Tổng thống tiếp theo sẽ như thế nào.

Jonathan Eyal – chuyên gia về NATO thuộc Viện nghiên cứu Hoàng gia Anh (RUSI) nhận xét, Trump là trường hợp đặc biệt và người kế nhiệm ông sẽ là người ủng hộ NATO. Tuy nhiên, Tổng thống Pháp Macron lại coi ông Trump như điềm báo về các chính sách của Mỹ trong tương lai, do đó, ông Macron cho rằng Châu Âu cần xây dựng lực lượng phòng thủ của riêng khu vực này. Nói tóm lại, bên chi tiêu lớn nhất cho liên minh lại là một nhà đầu tư không chắc chắn và điều đó đã gây ra sự bất ổn.

Một nguyên tắc khác của NATO cũng đang trở thành yếu tố gây căng thẳng giữa các nước thành viên, đó là không mua vũ khí từ những nước không phải thành viên của khối, đặc biệt là Nga-quốc gia mà NATO luôn coi là “đối thủ đáng gờm”. Song Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan lại tỏ ra không quan tâm, hay nói cách khác ông đã “cố tình phớt lờ” nguyên tắc này.

Lần duy nhất Điều 5 được kích hoạt là bởi Tổng thống Mỹ George W. Bush, sau vụ tấn công khủng bố vào tòa tháp đôi của Mỹ ngày 11/9/2001. Giống như các quốc gia khác vào thời điểm đó, Thổ Nhĩ Kỳ đã hỗ trợ Mỹ và trở thành quốc gia Hồi giáo duy nhất trong khối NATO có sự giúp đỡ tích cực và quan trọng đối với Washington.

Thế nhưng mọi chuyện đã thay đổi kể từ khi Tổng thống Erdogan lên nắm quyền. Ông Erdogan không chỉ thách thức sự đoàn kết trong nội bộ NATO mà còn toàn bộ sứ mệnh của khối. Nhà lãnh đạo Thổ Nhĩ Kỳ đã mua hệ thống phòng không S-400, bày tỏ ý định sắm thêm dàn máy bay chiến đấu của Nga để bổ sung cho các tên lửa mới của nước này. Không những vậy ông còn làm ấm lòng Tổng thống Putin về mặt chính trị theo cách thức vượt ra ngoài đường hướng của NATO.

Dù tỏ ra bất bình với hành động của Thổ Nhĩ Kỳ, nhiều nhà lãnh đạo trong NATO không thể gạt bỏ nước này ra khỏi khối bởi Ankara được coi là tấm lá chắn quan trọng ở sườn phía Nam của NATO. Bên cạnh đó, việc trừng phạt Thổ Nhĩ Kỳ cũng không phải dễ dàng vì ông Erdogan cũng là nhà lãnh đạo khó đoán và có nhiều toan tính như Tổng thống Trump. Nhiều khả năng, NATO chỉ có thể chờ đợi xem động thái tiếp theo của ông Erdogan thay vì cố tình chọc giận ông.

Một quan chức quốc phòng Mỹ nói với CNN rằng, Thổ Nhĩ Kỳ đã đe dọa ngăn chặn sáng kiến do NATO đề xuất bảo vệ các thành viên ở cực đông của liên minh như Ba Lan hay các nước vùng Baltic vốn đặc biệt lo ngại về hành động quân sự của Nga, nếu như NATO không hỗ trợ nhiều hơn cho Ankara trong cuộc chiến chống các lực lượng người Kurd ở Syria đã chiến đấu cùng liên minh do Mỹ dẫn đầu trong cuộc chiến chống IS. Vẫn chưa rõ yêu cầu của Thổ Nhĩ Kỳ có làm xáo trộn Hội nghị Thượng đỉnh của NATO ở London hay không, khi mà nước này nhận được ít sự ủng hộ cho hoạt động quân sự tại Syria hoặc khó đạt đồng thuận nếu hối thúc NATO liệt các đồng minh người Kurd của Pháp và Mỹ vào danh sách khủng bố.

Nền tảng bị lung lay

Trước thềm Hội nghị Thượng đỉnh NATO, Tổng thư ký Jens Stoltenberg khẳng định, sự tồn tại của NATO luôn phù hợp với mục đích đặt ra. “Nếu nhìn lại lịch sử của NATO, chúng ta thấy rằng trước đây cũng từng có những bất đồng, xoay quanh cuộc khủng hoảng Suez vào những năm 1956 hay cuộc chiến tranh Iraq vào năm 2003. Nhưng điểm mạnh của NATO là bất chấp những bất đồng này, chúng ta vẫn luôn đoàn kết xung quanh nhiệm vụ cốt lõi của mình là bảo vệ lẫn nhau. Đó là mục tiêu của tôi. Tôi chắc chắn rằng chúng tôi sẽ thành công làm điều đó”.

Thế nhưng, một số ý kiến cho rằng, khi các nhà lãnh đạo NATO nhóm họp tại thủ đô London, mục đích của họ sẽ là tìm cách thức đối phó với Tổng thống Trump. Theo nhà phân tích Eyal, ông Trump đã làm lung lay nên tảng cốt lõi của NATO. “Ông ấy là Tổng thống đầu tiên kể từ sau Thế chiến 2, công khai đặt câu hỏi về giá trị của việc đảm bảo an ninh mà Mỹ đã cam kết với Châu Âu và về việc liệu tham gia liên minh nay có thực sự phục vụ cho lợi ích của Washington hay không”.

Mặc dù Tổng thống Trump đã nói những điều tốt đẹp khi được hỏi về điều 5, nhưng các thông báo trên trang cá nhân Twitter cùng với tính cách khó đoán của nhà lãnh đạo này đã cho thấy ít khả năng ông sẽ đối xử bình đẳng với tất cả các đồng minh. Đáng chú ý vào mùa hè năm nay khi Iran bắt giữ tàu chở dầu Anh gần Eo biển Hormuz, Tổng thống Trump lưu ý rằng Washington không ký một thỏa thuận nào với Anh có quy định Mỹ phải hỗ trợ Anh trong trường hợp này.

Khi ông Trump xuất hiện trong phòng họp của NATO, sự bất ổn dường như bao trùm cả căn phòng, và chỉ khi ông rời đi, những người bên trong nói rằng, tiếng thở dài của cả 1 tập thể mới chấm dứt.

Nhưng có lẽ, ông Trump không phải là nhà lãnh đạo duy nhất thất vọng với NATO, mà Tổng thống Pháp Macron cũng có chung quan điểm này khi ông đưa ra phát ngôn gây sốc, nói rằng NATO đang “chết não”. Một số nhà phân tích cho rằng Tổng thống Macron có thể tận dụng cuộc họp của NATO để củng cố cho các bình luận của ông và tạo ra một cuộc thảo luận khó khăn về tương lai của liên minh quân sự này.

NATO đã lớn mạnh từ tàn tích của Thế Chiến 2, nhưng lý tưởng của những thế hệ đầu đặt nền móng cho nó dường như đang bị lụi tàn. Không chỉ thiếu sự tin tưởng lẫn nhau, mà tình đoàn kết cũng bị thử thách bởi lợi ích riêng của mỗi quốc gia. Những căng thẳng dự kiến xuất hiện tại Hội nghị Thượng đỉnh NATO tuần này rất khó tưởng tượng ở giai đoạn cách đây 1 thập kỷ trước. Nhưng thực tế chúng đã âm ỉ suốt 1 thời gian dài.

Tỷ giá đô la Úc so với đồng đô la Mỹ ngày 04/12/2019 là 1 AUD = 0.683 USD.

Tỷ giá đô la Úc so với Việt Nam Đồng ngày 04/12/2019 là 1 AUD = 15,832 VND.

Theo Trung tâm dự báo thời tiết, thứ Năm tại Sài Gòn, trời nhiều mây, ngày nắng, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 21 đến 31 độ.

Tại Hà Nội, trời ít mây, ngày không mưa, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 10 đến 24 độ.

Tại Adelaide, trời quang đãng, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 13–23 độ.

Tại Brisbane, trời nắng nóng, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 19–35 độ.

Tại Sydney, trời nắng, nhiều nơi có sương mù, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 17–33 độ.

Tại Melbourne, trời nhiều mây, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 12–21 độ.

Cẩm Nhung – Hồng Đào