Chương trình Thời sự thứ Sáu, 13/12/2019

Tin nước Úc:

- NSW: Thêm 720 căn nhà bị phá hủy do cháy rừng kinh hoàng

- Sunshine: Đang đi dạo với bạn trên đường, một người đàn ông bị cướp trấn lột tài sản

- Melbourne: Công việc bảo trì cầu West Gate Bridge sẽ khiến giao thông bị ngưng trệ

- Di trú: Bang NSW sẽ ngừng mời di dân từ các tiểu bang khác nộp hồ sơ xin visa 190

- Kensington: Thay thế sự xuất hiện của ông già Noel bằng cướp biển, một nhà trẻ bị chỉ trích

- Khả năng chi trả tiền thuê nhà bị thu hẹp ở Wyndham

- Tin Úc: Năm nạn nhân người Úc trong vụ núi lửa phun trào ở New Zealand đã về đến Sydney, Melbourne

- Sydney: Chương trình bắn pháo hoa năm mới sẽ quyên tiền hỗ trợ nạn nhân hạn hán, hỏa hoạn

- Tin vắn

Tin thế giới:

Thượng viện Mỹ ngày 12/12 đã nhất trí thông qua một nghị quyết công nhận vụ thảm sát dưới thời Đế chế Ottoman đối với người Armenia là tội diệt chủng. Động thái này có thể làm xấu đi mối quan hệ giữa Mỹ với Thổ Nhĩ Kỳ. Phản ứng trước động thái trên, Bộ Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ đã ra tuyên bố khẳng định hành động của Mỹ không có tác dụng nào khác ngoài việc gây phương hại đến quan hệ giữa Washington và Ankara. Những tranh cãi lịch sử xung quanh vụ thảm sát người Armenia thời Chiến tranh Thế giới thứ nhất vẫn phủ bóng đen lên quan hệ giữa Armenia và Thổ Nhĩ Kỳ. Armenia cho rằng có khoảng 1,5 triệu công dân nước này đã bị giết hại trong cuộc chiến tranh này. Trong khi đó, Ankara vẫn luôn bác bỏ cáo buộc về việc thảm sát, cầm tù và trục xuất người Armenia từ năm 1915 và sau đó leo thang thành vụ diệt chủng dưới thời Đế chế Ottoman ngày 24/4/1915. Trước Mỹ, Pháp cùng hơn 20 nước đã công nhận thảm sát người Armenia là tội ác diệt chủng.

Ngày 12/12, Đại sứ Pháp tại Hy Lạp, Patrick Maisonnave cho biết Pháp sẽ tiếp nhận hàng trăm người tị nạn tại Hy Lạp để hỗ trợ Athens giải quyết thách thức liên quan đến vấn đề người di cư. Đại sứ Maisonnave nêu rõ trong những tháng tới, Pháp sẽ tiếp nhận 400 người di cư đến Hy Lạp. Ông nhấn mạnh trong bối cảnh Thổ Nhĩ Kỳ liên tục đe dọa gửi thêm người tị nạn đến châu Âu, Pháp không thể bỏ mặc Hy Lạp đơn độc trong việc giải quyết thách thức người di cư. Hy Lạp là cửa ngõ chính vào các nước Liên minh châu Âu (EU) của hơn 1 triệu người di cư chạy trốn khỏi xung đột ở quê nhà trong giai đoạn 2015-2016. Chính phủ nước này cũng đang gặp khó khăn trong việc giải quyết hàng trăm người di cư tới từ vùng biển nước láng giềng Thổ Nhĩ Kỳ mỗi ngày.

Nhóm luật sư của Thủ tướng Benjamin Netanyahu ngày 12/12 cho biết thân chủ của họ sẽ rời khỏi tất cả các chức vụ bộ trưởng mà ông đang nắm giữ từ ngày 1/1/2020, nhưng vẫn duy trì cương vị Thủ tướng Israel. Thông báo trên được gửi tới Tòa án Tối cao Israel trong bối cảnh sáng cùng ngày, Quốc hội Israel đã tự động giải thể và ấn định ngày bầu cử mới. Đây sẽ là cuộc bầu cử thứ ba tại Israel trong vòng 12 tháng qua. Hồi tháng trước, Tổng chưởng lý Israel Avichai Mandelblit đã buộc tội Thủ tướng Netanyahu về các hành vi hối lộ, lừa đảo và vi phạm lòng tin trong 3 vụ tham nhũng khác nhau. Luật pháp Israel quy định rằng các bộ trưởng đối mặt với cáo buộc hình sự phải từ chức, song không có quy định như vậy đối với các thủ tướng.

Ngày 12/12, quân đội Iraq thông báo một căn cứ quân sự gần sân bay Baghdad, nơi có nhiều binh lính Mỹ đang đóng quân, đã bị tấn công bằng rocket. Đây là vụ tấn công bằng rocket thứ 10 nhắm vào căn cứ quân sự này kể từ cuối tháng 10 vừa qua. Thông báo nêu rõ, vụ tấn công xảy ra đêm 11/12 và không gây thương vong cho các binh sỹ tại căn cứ này. Giới chức Mỹ đã gia tăng mức cảnh báo về Iran rằng một cuộc xung đột quân sự có thể bùng phát giữa hai nước tại Iraq do các vụ tấn công liên tục này. Phía Mỹ cho rằng thủ phạm gây ra những vụ tấn công là phiến quân được Tehran hậu thuẫn. Iran chưa có phản hồi trước cáo buộc này.

Ngày 12/12, Bộ Quốc phòng Mỹ đã thử một tên lửa đạn đạo thông thường phóng từ mặt đất, động thái trước đây bị cấm theo Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF). Trong một tuyên bố, Lầu Năm Góc cho biết cuộc thử nghiệm diễn ra từ Căn cứ Không quân Vandenberg tại bang California. Đây là vụ thử tên lửa lần thứ hai của Lầu Năm Góc, vốn không được phép theo Hiệp ước INF. Tháng Tám vừa qua, Mỹ đã chính thức rút khỏi INF sau khi Washington cáo buộc Moskva vi phạm hiệp ước này, trong khi Điện Kremlin đã bác bỏ cáo buộc của Nhà Trắng. Việc Mỹ chính thức rút khỏi INF kéo theo việc Nga cũng đình chỉ hiệp ước này.

HĐBA LHQ đã nhóm họp theo đề xuất của Mỹ để thảo luận về tình hình Triều Tiên. Cuộc họp diễn ra trong bối cảnh gia tăng quan ngại Bình Nhưỡng nối lại các cuộc thử nghiệm hạt nhân và tên lửa đạn đạo tầm xa. Tại cuộc họp, Đại sứ Mỹ tại LHQ khẳng định, Washington sẵn sàng có những bước đi cụ thể hướng tới một thỏa thuận để Bình Nhưỡng từ bỏ các vụ thử hạt nhân và tên lửa tầm xa. Trong khi Đại sứ Pháp và Anh kêu gọi Triều Tiên nắm bắt cơ hội thúc đẩy giải pháp ngoại giao mà Tổng thống Mỹ đưa ra, Đại sứ Nga cho rằng đàm phán phi hạt nhân hóa bán đảo Triều không thể đạt được tiến bộ khi không có sự đánh đổi lợi ích phù hợp giữa các bên. Ngày 12/12, Triều Tiên lên tiếng hoài nghi thỏa thuận hạt nhân với Mỹ. Triều Tiên cũng đã chỉ trích Mỹ về việc triệu tập cuộc họp Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc. Trong tuần tới, Đặc phái viên về vấn đề Triều Tiên của Mỹ sẽ tới Seoul (Hàn Quốc) để tìm cách khởi động lại đàm phán.

Quốc hội Ukraine đã tiếp tục gia hạn quy chế đặc biệt cho miền Đông. Theo đó, khu vực Donetsk và Lugansk sẽ tiếp tục là những vùng có "quyền tự trị giới hạn". Hai khu vực này sẽ có lực lượng chấp pháp, hành pháp, tòa án riêng và tự tổ chức bầu cử. Quy chế đặc biệt được trao cho Donetsk và Lugansk từ năm 2014 và được gia hạn thường xuyên. Theo chính quyền Ukraine, đây là động thái nhằm tạo những điều kiện cho việc thiết lập một nền hòa bình lâu dài ở miền Đông. Thỏa thuận này cũng đã được lãnh đạo 4 nước Nga, Đức, Pháp và Ukraine ủng hộ trong cuộc họp tuần trước tại Paris. Xung đột Ukraine nổ ra từ năm 2014 là nguyên nhân chính khiến quan hệ Nga và phương Tây trở nên căng thẳng sâu sắc.

Quốc hội Ấn Độ đã thông qua dự luật cấp quyền công dân cho người nhập cư từ 3 nước Afghanistan, Bangladesh và Pakistan nhưng chỉ dựa trên tiêu chí tôn giáo. Sau khi được Hạ viện Ấn Độ phê chuẩn, dự luật công dân gây tranh cãi này đã được thông qua tại Thượng viện với 125 phiếu thuận và 105 phiếu chống và sẽ được trình lên Tổng thống để ký thành luật. Theo dự luật sửa đổi này, người dân thuộc các cộng đồng tôn giáo như Phật giáo, Kito giáo, Hindu giáo, nhưng không bao gồm Hồi giáo, từ 3 nước Afghanistan, Bangladesh, Pakistan di cư từ trước năm 2015 sẽ được cấp quyền công dân tại Ấn Độ. Tuy nhiên, các đảng đối lập cho rằng dự luật này vi hiến vì cấp quyền công dân dựa trên tôn giáo.

Quỹ Nhi đồng LHQ (UNICEF) vừa cảnh báo, hiện có tới 1/4 trẻ em trên toàn cầu không được đăng ký khai sinh. Báo cáo của UNICEF phân tích dữ liệu thu thập từ 174 quốc gia trên thế giới cho thấy, hiện có tới 1/4 trẻ em dưới 5 năm tuổi trên thế giới, khoảng 166 triệu em, chưa bao giờ được công nhận chính thức. Hậu quả là các em không được đến trường, không được chăm sóc y tế và các dịch vụ thiết yếu khác, đồng thời dễ bị tổn thương hơn trước nguy cơ bị khai thác và lạm dụng. UNICEF kêu gọi chính phủ các nước cần phải hành động phù hợp với Chương trình nghị sự năm 2030 của LHQ vì sự phát triển bền vững, trong đó đảm bảo quyền cơ bản của mọi người dân là được cung cấp danh tính hợp pháp, bao gồm đăng ký khai sinh cho trẻ em.

Giới chức Peru mới đây đã bắt giữ một tàu ngầm chở gần 2 tấn cocaine do 4 đối tượng điều khiển đi vào vùng biển nước này ở Thái Bình Dương. Lực lượng tuần tra của Hải quân Peru đã phát hiện và bắt giữ tàu ngầm trên tại Talara, một thành phố biên giới giáp với Ecuador. Khi bị bắt giữ, con tàu đang vận chuyển gần 2 tấn cocaine và nhiều hàng hóa tới cảng Paita để đưa vào đất liền. Cảnh sát Peru đã đưa 4 đối tượng và lượng ma túy bị tịch thu tới Văn phòng Công tố thành phố để điều tra vụ việc.

Tổng Liên đoàn Lao động Pháp đã khẳng định sẽ tổ chức đình công quy mô lớn, kéo dài xuyên Giáng sinh. Như vậy, đình công đồng nghĩa với việc các dịch vụ giao thông công cộng như đường sắt sẽ tê liệt, thậm chí hàng không cũng tê liệt một phần... Trừ khi chính phủ Pháp cân nhắc lại các cải cách hưu trí, đình công sẽ không tiếp diễn trong thời gian tới. Trước đó, chính phủ Pháp đã đề xuất người lao động sẽ phải làm việc thêm 2 năm mới được nhận đủ lương hưu. Đề xuất này nhận rất nhiều ý kiến phản đối từ mọi công đoàn trên toàn quốc.

Vấn đề nhiều nước châu Âu sẽ phải đối mặt là hàng triệu xe có nguy cơ phải ngừng hoạt động khi tiêu chuẩn về khí thải được áp dụng vào đầu năm 2020. Xe hơi có chuẩn khí thải Euro4, đa số là xe hơi chạy động cơ diesel sản xuất từ năm 2010 trở về trước, không được phép vào nhiều thành phố châu Âu. Thành phố Stuttgart của Đức, Paris của Pháp, Bruxelles của Bỉ, Madrid của Tây Ban Nha cấm ô tô ra vào khu vực trung tâm thành phố và phạt nặng nếu vi phạm. Các thành phố khác như London (Anh), Stockholm (Thụy Điển) và Milan (Italy) hạn chế xe bằng cách đánh thuế cao. Tuy nhiên, cấm đến mức độ nào các xe gây ô nhiễm vẫn đang là cuộc tranh luận dai dẳng. Chính quyền nhiều thành phố muốn cấm, các hãng sản xuất xe hơi muốn trì hoãn, những người đang sở hữu xe hơi cũ cũng không thích vì nếu lắp bộ chuyển đổi để đáp ứng chuẩn sẽ tốn kém thêm tới 3.000 Euro.

Tin thể thao:

Sáng 13/12, các trận đấu ở lượt cuối vòng bảng Europa League 2019-20 đã diễn ra. Tâm điểm của loạt trận này là các trận cầu của MU và Arsenal.

Dù đã đi tiếp từ cách đây 2 lượt trận nhưng do chưa chắc chắn nhất bảng nên MU tung ra đội hình mạnh khi tiếp đón AZ Alkmaar. Sau hiệp 1 có phần bế tắc, MU chơi bùng nổ ở hiệp 2, ghi 4 bàn thắng vào lưới đối thủ nhờ các pha lập công của Ashley Young, Juan Mata và cú đúp của Mason Greenwood. Với chiến thắng 4-0, MU đi tiếp với vị trí nhất bảng L.

Ở bảng F, Arsenal trải qua những phút giây thót tim khi đối đầu Standard Liege trên đất Bỉ. Chỉ cần hòa là giành vé đi tiếp nhưng Arsenal lại khởi đầu không tốt khi để đối thủ dẫn trước 2-0. May mắn là Arsenal đã kịp sửa sai. Chỉ trong 3 phút, 2 bàn thắng của Saka và Lacazette đã giúp Arsenal có được trận hòa cần thiết để giành vé dự vòng knock-out.

Cũng giành vé đi tiếp sau khi kết thúc vòng bảng Europa League còn có 1 số đội bóng đáng chú ý khác như Sevilla, Basel, Sporting, Porto, Roma hay Wolves. 24 đội bóng nhất nhì của 12 bảng và 8 đội chuyển xuống từ Champions League sẽ cạnh tranh ở vòng knock-out gồm 32 đội của Europa League. Lễ bốc thăm xác định 16 cặp đấu sẽ diễn ra ngày 16/12 tới.

Chelsea ký hợp đồng dài hạn với Tomori: Hậu vệ 21 tuổi, Fikayo Tomori vừa đặt bút ký vào bản hợp đồng mới có thời hạn 5 năm, kéo dài đến năm 2024 với Chelsea. Đây là sự tưởng thưởng của Chelsea sau những gì Tomori đã thể hiện. Cầu thủ đang có một mùa giải tuyệt vời, khi có 16 lần ra sân trên tất cả mọi đấu trường cho Chelsea cũng như có được trận đấu đầu tiên tại đội tuyển Anh ở vòng loại EURO 2020 vào tháng trước với Kosovo. Việc ký hợp đồng dài hạn với Tomori cũng phản ánh rõ chính sách của Chelsea dưới thời HLV Frank Lampard, luôn ưu tiên sử dụng và định hướng phát triển lâu dài cho các cầu thủ trẻ.

Emery đàm phán dẫn dắt Everton. Emery đã bị Arsenal sa thải hồi tháng 11, sau 18 tháng dẫn dắt vì thành tích bết bát của Pháo thủ. Trong đó kết thúc bằng mạch 7 trận liên tiếp không thắng. Các nguồn tin thân cận của vị chiến lược gia 48 tuổi này đã tiết lộ với ESPN rằng Emery đang bị cuốn hút bởi cơ hội dẫn dắt Everton. Vị chiến lược gia này cảm thấy kỹ năng giao tiếp đã được cải thiện rất nhiều trong thời gian dẫn dắt Arsenal. Vì vậy ông tỏ ra rất tự tin nếu được trao thêm cơ hội tại Ngoại hạng Anh.

Bayern trả giá cho trận thắng Tottenham. Dù vượt qua Tottenham 3-1 để kết thúc vòng bảng Champions League mùa này với thành tích toàn thắng nhưng Bayern Munich lại dính tổn thất lớn về mặt nhân sự. Ngôi sao chạy cánh Kingsley Coman, người ghi bàn mở tỉ số cho Hùm xám gặp vấn đề khá nghiêm trọng với đầu gối và có nguy cơ ngồi ngoài khoảng 4 đến 6 tuần.

Zidane dọa loại Liverpool khỏi Champions League: Kết thúc vòng bảng Champions League, Real Madrid chỉ giành được vị trí thứ hai sau PSG. Điều này đồng nghĩa với việc họ sẽ gặp những đội nhất bảng ở vòng loại trực tiếp. Trước viễn cảnh đầy khó khăn, HLV Zinedine Zidane vẫn rất tự tin. Ông thậm chí còn dọa sẽ loại ĐKVĐ Liverpool nếu gặp đối thủ này.

Messi khích tướng Real trước thềm ‘Kinh điển’: Giữa tuần sau (18/12), Barca sẽ chạm trán Real trong trận “Kinh điển” đầu tiên ở mùa giải này. Tiền đạo Lionel Messi tự tin đối đầu với thầy trò HLV Zidane khi họ trong trạng thái mạnh nhất. Trận đấu tới sẽ là lần 243 hai CLB hàng đầu Tây Ban Nha đối đầu với nhau. Hiện tại, tình hình an ninh ở xứ Catalunya vẫn rất phức tạp và chưa rõ trận đấu có bị hoãn tiếp hay không.

Ancelotti có thể dẫn dắt Arsenal: Ấn phẩm Tuttomercatoweb của Italia tuyên bố đầy táo bạo rằng HLV Carlo Ancelotti có thể đạt thỏa thuận trở thành HLV của Arsenal trong ít ngày tới. Nguồn tin này nói thêm đã có các cuộc đàm phán diễn ra giữa hai bên. HLV Ancelotti vừa bị Napoli sa thải hôm thứ Tư vừa qua, chỉ hai giờ sau khi đội bóng này giành chiến thắng 4-0 trước Genk để giành quyền vào vòng 1/8 Champions League. Được biết, Arsenal sẽ cung cấp cho chiến lược gia 60 tuổi này một bản hợp đồng có thời hạn 2 năm. Nếu không có gì bất ngờ, Ancelotti sẽ tới tiếp quản chiếc ghế nóng tại sân Emirates ngay sau trận đấu của đội bóng này tại Europa League.

MU đổi sao trẻ lấy Mandzukic: MU dự kiến sẽ đưa Tahith Chong vào thỏa thuận đổi lấy tiền đạo Mario Mandzukic khi kỳ chuyển nhượng mùa Đông mở cửa trong vài tuần tới. Hiện tại, Mandzukic đang không nằm trong kế hoạch của HLV Sarri. Tuy nhiên, phía Juventus vẫn muốn có 4,6 triệu bảng cho tiền đạo người Croatia. Đây là một vấn đề đối với MU bởi họ không muốn phải mất một số tiền lớn như vậy cho một cầu thủ chưa từng ra sân bất kỳ phút nào trong mùa giải này. Và theo Calciomercato, “Quỷ đỏ” sẽ đưa Tahith Chong vào thỏa thuận hoán đổi trong tháng 1. Cầu thủ chạy cánh 20 tuổi này đang ở trong năm cuối trên hợp đồng với MU. Anh không có ý định ở lại Old Trafford nên sẽ là “vật tế thần” phù hợp để đổi lấy Mandzukic.

Greta Thunberg - từ cô bé bỏ học đến 'Nhân vật của năm'

Một năm trước, cô bé 15 tuổi đứng trước các lãnh đạo ở Ba Lan, cảnh báo họ đang thổi bay cơ hội chống lại biến đổi khí hậu. "Thay đổi đang đến, dù bạn có muốn hay không", cô bé Thụy Điển ít người biết đến Greta Thunberg nói trong bài phát biểu ba phút tháng 11/2018.

Ngày 11/12, Thunberg, hiện 16 tuổi, đã nổi tiếng toàn cầu và là gương mặt dễ nhận biết nhất của phong trào đấu tranh vì môi trường. Cô bé trở lại Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Biến đổi Khí hậu, năm nay tổ chức ở ngoại ô thủ đô Tây Ban Nha và trở thành tâm điểm chú ý. Hành trình đi vòng quanh thế giới để thúc đẩy hành động vì khí hậu đã biến cô bé từ một người biểu tình đơn độc thành một biểu tượng quốc tế. Ngày 11/12, không lâu sau khi Thunberg phát biểu, cô bé được tạp chí Time chọn là "nhân vật của năm" vì là "người có tiếng nói lớn nhất về vấn đề lớn nhất đối với hành tinh".

Rất nhiều điều đã thay đổi kể từ sự kiện ở Ba Lan, khi Thunberg bắt đầu xuất hiện trên sân khấu thế giới. Mọi người đổ xô đến những hội trường cô bé phát biểu. Các hãng truyền thông theo dõi nhất cử nhất động của Thunberg. Các nhà hoạt động trẻ hưởng ứng những lời kêu gọi của cô bé. Tuy nhiên, rất nhiều điều đã không thay đổi. Thế giới vẫn không có hành động tập thể nào chống lại biến đổi khí hậu. Lượng khí thải toàn cầu vẫn chưa bị kiềm chế. Thunberg vẫn giữ nguyên sự thẳng thừng và giận dữ khi phát biểu. "Những thay đổi cần thiết vẫn chưa được thực hiện", Thunberg nói. "Tôi vẫn tin rằng mối nguy hiểm lớn nhất không phải là không hành động. Mối nguy hiểm thực sự là các chính trị gia và CEO giả vờ rằng họ đang hành động, trong khi thực tế, gần như không có gì được thực hiện".

Cuối mùa hè năm 2018, Thunberg ngồi một mình vào mỗi thứ Sáu bên ngoài quốc hội Thụy Điển, lặng lẽ phản đối với một tấm biểu ngữ tự chế: Nghỉ học vì khí hậu. Tấm biểu ngữ và chủ sở hữu của nó đã có một hành trình đáng kinh ngạc kể từ những ngày đầu đơn độc. Tháng 11/2018, hơn 17.000 sinh viên ở 24 quốc gia tham gia vào phong trào bãi khóa mỗi thứ Sáu.

Trong năm qua, Thunberg, người từ chối đi máy bay do lo ngại về phát thải CO2, đã đi thuyền qua Đại Tây Dương hai lần, đưa ra những phát biểu quyết liệt từ New York cho đến Bắc Dakota, từ Berlin đến Brussels. Cô bé thôi thúc hàng triệu người trên hàng trăm quốc gia tuần hành, yêu cầu các lãnh đạo hành động nhanh hơn và mạnh mẽ hơn để loại bỏ nhiên liệu hóa thạch.

Cô bé trở thành đề tài bàn tán trên mạng, phát biểu trước quốc hội Mỹ, xuất hiện trên bìa tạp chí và chương trình truyền hình, trở thành ứng viên cho giải Nobel Hòa bình. Một bức tranh tường cao 18 m vẽ khuôn mặt cô bé xuất hiện ở San Francisco, những tranh giống như vậy được dán trên đường phố Washington.

Thunberg thu hút được hàng triệu người theo dõi trên mạng xã hội, xuất bản một cuốn sách tập hợp các bài phát biểu của mình và đưa ra thông điệp giống nhau trong vô số cuộc phỏng vấn: "Hãy lắng nghe các nhà khoa học". Katrin Uba, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Thụy Điển Uppsala, cho biết thời điểm là một trong các yếu tố giúp Thunberg nổi tiếng nhanh chóng. Cô bé kêu gọi phong trào bãi khóa khi Mỹ rút khỏi hiệp định Paris và các tác động khí hậu đang trở nên rõ ràng hơn. Thông điệp mà cô bé lan truyền "hãy lắng nghe những nhà khoa học" đơn giản, khiến mọi người dễ nắm bắt.

Ngoài ra, việc truyền thông đưa tin đậm và độ phủ sóng trên mạng xã hội đã giúp khuếch đại thông điệp và thúc đẩy phong trào bãi khóa Thứ Sáu vì Tương lai trên toàn cầu. "Thunberg đã khuyến khích những người trẻ quan tâm đến biến đổi khí hậu, đặc biệt là những cô gái trẻ, lên tiếng về vấn đề. Phần lớn các nhà hoạt động này chưa bao giờ tham gia biểu tình hay tham gia phong trào môi trường", Uba nói.

Dù có độ nổi tiếng tăng vọt, Thunberg nhiều lần cố gắng tránh "ánh đèn sân khấu" chỉ tập trung vào mình mà hướng sự chú ý đến các nhà hoạt động trẻ khác cũng như các nhà khoa học khí hậu. Hồi tháng 10, cô bé từ chối một giải thưởng lớn về môi trường, viết rằng "phong trào khí hậu không cần thêm bất kỳ giải thưởng nào. Điều chúng ta cần là các chính trị gia và những người nắm quyền bắt đầu lắng nghe những nhà khoa học giỏi nhất hiện giờ".

Hồi đầu tuần, tại Madrid, Thunberg nói với đám đông rằng cô bé cảm thấy có nghĩa vụ cần sử dụng tầm ảnh hưởng toàn cầu của mình để làm nổi bật những người khác cũng đang đấu tranh với biến đổi khí hậu, một số trong đó mất rất nhiều năm mới gây được sự chú ý.

Nhưng vào ngày 11/12, sự tập trung lại đổ dồn vào Thunberg. Khi cô bé bước lên bục phát biểu, điều nhiều người chờ đợi là Thunberg sẽ nói gì để chọc tức các lãnh đạo thế giới. Hồi tháng 9, Thunberg đã gây xôn xao với bài phát biểu tại Liên Hợp Quốc, yêu cầu các lãnh đạo hành động như thể "nhà đang cháy" và liên tục nói "sao các người dám" khi chỉ trích sự thờ ơ của các chính phủ. "Các ngài đã đánh cắp ước mơ và tuổi thơ của cháu bằng những ngôn từ sáo rỗng", nhà hoạt động nhỏ tuổi giận dữ nói như suýt khóc.

Nhưng ngày 11/12, cô bé không đưa ra những lời quở trách mà thay vào đó yêu cầu các lãnh đạo một lần nữa xem xét vấn đề khoa học. Cô bé đọc các số liệu cho thấy thế giới cần nhanh chóng kiềm chế khí thải nhà kính như thế nào để tránh làm xấu đi các tác động khí hậu vốn đã gây ảnh hưởng đến nhiều khu vực trên toàn cầu.

"Đây là những gì cháu muốn các ngài tập trung vào", Thunberg nói. "Làm sao các ngài có thể đối mặt với những con số này mà không cảm thấy hoang mang? Sao các ngài không tức giận khi chưa có điều gì được thực hiện? Sao các ngài không thấy tình hình này đáng báo động? Cháu thực sự muốn biết", cô bé nói.

Khi cô bé nói, các máy ảnh chụp lia lịa. Những lời phát biểu được chia sẻ trên Twitter ngay tức thời. Tiếng vỗ tay làm gián đoạn bài phát biểu hết lần này đến lần khác.

Nhưng có một câu hỏi được đặt ra: Liệu thay đổi mà cô bé mong muốn có thành hiện thực? Liệu hàng triệu nhà hoạt động mà cô bé đang cổ vũ có thực sự thúc đẩy được các lãnh đạo hành động với sự khẩn trương hơn.

Đây là vấn đề gắn liền với thực tế kinh tế, chính trị quốc gia, toàn cầu và những trì hoãn đã khiến các nước không theo kịp lời hứa họ đưa ra ở Paris năm 2015. Những hồi chuông cảnh báo về tốc độ phát thải của thế giới, cùng với những trận cháy rừng dữ dội, bão tàn khốc, nước biển dâng và những thảm họa khác cho thấy không có nhiều thời gian để lãng phí. Nhưng các cuộc họp về môi trường đều cho thấy thay đổi thường đến với tốc độ rất chậm.

Thực tế, không phải ai cũng ưa Thunberg. Trong khi cựu tổng thống Mỹ Barack Obama nói rằng "cô bé đang thay đổi thế giới", nhiều người cho rằng thông điệp của Thunberg cực đoan, gây rối loạn cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, gây tổn hại cho những sáng kiến công nghệ, che giấu những thách thức môi trường khác và gieo rắc sự hoang mang. Họ còn cho rằng những gì cô bé thể hiện là triệu chứng thần kinh rối loạn của trẻ tự kỷ. Thunberg bị chẩn đoán mắc chứng rối loạn phát triển Asperger (kỹ năng giao tiếp kém, đặc biệt là ngôn ngữ cơ thể).

Nhà triết học người Pháp Michel Onfray mô tả cô như một "người máy" trong khi nhà bình luận bảo thủ người Mỹ Michael Knowles cho rằng cô bé "bị bệnh tâm thần" chịu trách nhiệm cho "sự cuồng loạn về khí hậu". Trump từng chia sẻ dòng tweet của một người ủng hộ, trong đó chỉ trích Thunberg là "diễn viên". Tổng thống Nga Putin cho rằng Thunberg là một cô gái tốt, chân thành, song ông không tán thành hoạt động của cô. Ông đánh giá Thunberg còn kém hiểu biết về tình hình cuộc sống ở những quốc gia không thịnh vượng như Thụy Điển.

Tuy nhiên, rõ ràng áp lực Thunberg tạo ra đang khiến các lãnh đạo ngày càng khó phớt lờ những lời kêu gọi thay đổi. "Một năm rưỡi trước, cháu không nói chuyện với bất cứ ai trừ khi cháu bắt buộc phải làm vậy", Thunberg nói hôm 11/12 khi bắt đầu bài phát biểu. "Nhưng sau đó cháu đã tìm thấy lý do để lên tiếng". Cô bé cũng liên tục nhắc nhở rằng cô không đi con đường này một mình. Hàng chục nhà hoạt động trẻ tuổi đã lên sân khấu khi phiên phát biểu của Thunberg kết thúc. "Không ai có thể ngăn cản chúng ta", họ đồng thanh hô vang. "Chúng ta có thể mang đến một thế giới khác".

Tỷ giá đô la Úc so với đồng đô la Mỹ ngày 13/12/2019 là 1 AUD = 0.691 USD.

Tỷ giá đô la Úc so với Việt Nam Đồng ngày 13/12/2019 là 1 AUD = 15,977 VND.

Theo Trung tâm dự báo thời tiết, thứ Bảy tại Sài Gòn, trời nhiều mây, ngày nắng, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 24 đến 32 độ. Chủ nhật, trời nhiều mây, ngày nắng, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 24 đến 32 độ.

Tại Hà Nội, thứ Bảy, trời ít mây, ngày không mưa, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 14 đến 22 độ. Chủ nhật, trời ít mây, ngày không mưa, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 14 đến 22 độ.

Tại Adelaide, thứ Bảy, trời nắng, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 12–25 độ. Chủ nhật, trời nhiều mây, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 14–29 độ.

Tại Brisbane, thứ Bảy, trời có mây rải rác, trong ngày có mưa rào hoặc bão, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 22–31 độ. Chủ nhật, trời có mây rải rác, trong ngày có mưa rào hoặc bão, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 23–32 độ.

Tại Sydney, thứ Bảy, trời có mây rải rác, trong ngày có mưa rào dọc theo khu vực ven biển, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 18–26 độ. Chủ nhật, trời có mây rải rác, trong ngày có sương mù, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 19–30 độ.

Tại Melbourne, thứ Bảy, trời có mây rải rác, trong ngày có mưa rào, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 15–23 độ. Chủ nhật, trời có mây rải rác, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 13–25 độ.

Cẩm Nhung – Hồng Đào