Chương trình Thời sự thứ Sáu, 08/11/2019

Tin nước Úc:

- Melbourne: Chủ của quán cà phê bị kẻ khủng bố đâm chết sẽ được dựng đài tưởng niệm

- Melbourne: Một phòng trưng bày nghệ thuật kỹ thuật số khổng lồ sẽ mở cửa ở Melbourne

- Tin Úc: Báo động tình trạng vô gia cư tăng nhanh ở nhóm người trên 55 tuổi

- Dandenong: Một người đàn ông bị buộc tội do có liên quan đến một vụ nổ súng chết người

- Victoria: Bổ sung các lớp học về dạy trẻ mầm non trong chương trình TAFE miễn phí

- Tin Úc: Thủ tướng Úc cam kết sẽ phân bổ nhiều tiền trợ cấp hơn cho lĩnh vực chăm sóc người cao niên

- Victoria: Hàng ngàn cuộc gọi đến đường dây nóng bảo vệ trẻ em hiện không được trả lời

- Tin Úc: Hoạt động bán lẻ tăng trưởng trong tháng Mười

- Tin vắn

Tin thế giới:

Chiều 7/11, hàng nghìn người Nga, đủ mọi thành phần lứa tuổi, đã tham gia cuộc tuần hành ngay tại trung tâm Thủ đô Moscow, mang theo những biểu ngữ và khẩu hiệu thể hiện tinh thần bất diệt, giá trị to lớn của Cách mạng Tháng Mười. Cách mạng tháng Mười năm 1917 với sự ra đời của Liên bang Xô viết đã làm thay đổi hoàn toàn số phận của hàng triệu người Nga và các dân tộc khác trên thế giới. Không chỉ ở Thủ đô Moscow, các cuộc diễu hành và mitting kỷ niệm 102 năm Cách mạng tháng Mười đã diễn ra ở nhiều tỉnh thành trên khắp nước Nga trong ngày 7/11.

Ngày 7/11, cảnh sát Pháp bắt đầu dẹp một khu trại của người di cư ở Bắc Thủ đô Paris, 1 ngày sau khi Chính phủ thông báo siết chặt chính sách nhập cư của Pháp. Các xe bus chở đi hàng trăm người tại khu vực Porte de la Chapelle, nơi những người tị nạn bất hợp pháp sinh sống trong các lều dưới và xung quanh các cây cầu của đường vành đai của Paris và các đường dốc lên cao tốc A1. Trước đó, ngày 6/11, Thủ tướng Pháp Edouard Philipp thông báo đóng cửa các trại nhập cư và hạn chế tiếp cận chăm sóc y tế không khẩn cấp cho những người xin tị nạn mới đến. Động thái này là một phần trong nỗ lực chứng tỏ chính phủ quan tâm tới quan ngại của cử tri về người nhập cư. Kể từ khi đóng cửa trại nhập cư khổng lồ ở Calais năm 2016, ngày càng có thêm nhiều người tị nạn di chuyển tới Paris. Chính quyền thành phố đã nhiều lần dẹp bỏ các lều trại song chỉ sau vài tháng các khu trại này lại xuất hiện.

Trong hai ngày thảo luận, các thành viên Đại Hội đồng LHQ đã lên án lệnh cấm vận Cuba của Mỹ là "vô nhân đạo" và "lỗi thời". Ngày 7/11, Đại hội đồng LHQ đã lên án lệnh cấm vận kéo dài gần 60 năm của Mỹ đối với Cuba. Một nghị quyết kêu gọi dỡ bỏ lệnh cấm vận này đã được thông qua với sự đồng thuận áp đảo. Brazil và Israel là hai nước cùng với Mỹ bỏ phiếu chống lại nghị quyết này. Hai đồng minh khác của Mỹ là Ukraine và Colombia để phiếu trắng. Đại sứ Cuba tại LHQ, ông Bruno Rodriguez cho biết lệnh cấm vận của Mỹ đã khiến nền kinh tế Cuba thiệt hại khoảng 138 tỷ USD. Đây là lần thứ 28 Đại Hội đồng LHQ ra nghị quyết kêu gọi Mỹ bãi bỏ lệnh cấm vận đối với Cuba. Tuy nhiên các nghị quyết này không có tính ràng buộc.

Cảnh sát Anh đã bắt một tài xế để thẩm vấn sau khi phát hiện 15 người bên trong xe tải đông lạnh đang dừng trên một con đường lớn. Tất cả những người này đều là đàn ông, tuổi từ 16-30. Một người đã được đưa đến bệnh viện nhưng sau đó đã được ra viện và bị giam giữ. Quốc tịch của những người này chưa được xác định. Tài xế xe tải là một người được cho là đến từ Ireland, người này đã bị bắt vì nghi ngờ hỗ trợ nhập cảnh bất hợp pháp vào Anh. Trong một diễn biến khác, ngày 7/11/2019, Việt Nam và cơ quan thực thi pháp luật của Vương quốc Anh đã xác định 39 nạn nhân thiệt mạng trong container ở Essex, Vương quốc Anh vào ngày 23/10/2019 đều là người Việt Nam. 39 nạn nhân này ở 6 tỉnh gồm: Nghệ An, Hà Tĩnh, Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Bình và Thừa Thiên Huế.

Mỹ và Trung Quốc đã có các cuộc thảo luận mang tính xây dựng trong hai tuần qua và hai bên đã thống nhất về biện pháp giảm leo thang căng thẳng thương mại. Trung Quốc và Mỹ đã nhất trí sẽ bãi bỏ thuế áp đặt trong cuộc chiến thương mại kéo dài nhiều tháng qua. Thuế quan sẽ được xóa theo từng giai đoạn. Tổng giá trị hàng hóa được gỡ thuế trong giai đoạn 1 sẽ phụ thuộc vào thỏa thuận thương mại giữa hai nước, dự kiến được ký kết trong vài tuần tới. Hiện Mỹ và Trung Quốc vẫn tiếp tục thảo luận để chốt thời gian và địa điểm kí kết thỏa thuận thương mại giai đoạn 1.

Bộ Quốc phòng Mỹ đã bác bỏ những chỉ trích của Triều Tiên về các hoạt động diễn tập không quân được lên kế hoạch giữa Mỹ và Hàn Quốc. Theo Bộ Quốc phòng Mỹ, cuộc diễn tập không quân diễn ra tháng sau giữa Mỹ và Hàn Quốc nhằm đảm bảo sự sẵn sàng và nâng cao khả năng tương hỗ giữa hai quân đội. Trong khi đó, vẫn cho phép các nhà ngoại giao có không gian cần thiết để tiến hành các cuộc đối thoại cởi mở với Triều Tiên. Về phần mình, Triều Tiên cho rằng, cuộc diễn tập như một gáo nước lạnh dội vào đàm phán hạt nhân giữa 2 bên. Các nỗ lực nối lại đối thoại Mỹ - Triều đang diễn ra, tuy nhiên cuộc gặp cấp chuyên viên gần đây nhất tại Stockholm (Thụy Điển) hồi đầu tháng 10 đã thất bại.

Sáng 8/11, một trận động đất có độ lớn 5,8 đã làm rung chuyển khu vực Tây Bắc Iran. Theo Cơ quan Khảo sát địa chất Mỹ (USGS), tâm chấn của trận động đất nằm cách Ardabil 83km về phía Tây Nam và ở độ sâu 10km. Hãng thông tấn nhà nước Iran IRNA cho biết trận động đất khá mạnh, ảnh hưởng tới một số thị trấn và thành phố trong vùng, khiến nhiều người phải đổ ra đường trong tâm trạng hoảng loạn. Hiện chưa có báo cáo cụ thể về thương vong trong vụ động đất này. Trung tâm Địa chấn học châu Âu - Địa Trung Hải ước tính khoảng 20 triệu người cảm nhận được trận động đất này. Tại Iran thường xuyên xảy ra động đất, với tần suất trung bình một trận mỗi ngày. Năm 2003, thành phố Bam ở nước này đã hứng chịu thảm họa động đất có độ lớn 6,6, khiến 26.000 người thiệt mạng.

Một quan chức cấp cao của Mỹ ngày 7/11 tiết lộ, chính phủ nước này và Chile đang thảo luận về việc đồng đăng cai tổ chức Hội nghị thượng đỉnh Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) tại Mỹ vào tháng 1/2020, sau khi quốc gia Nam Mỹ từ bỏ kế hoạch tổ chức sự kiện này ở Santiago trong tuần vừa qua do các cuộc biểu tình bạo lực trên đường phố. Trước đó cùng ngày, Ngoại trưởng Malaysia Saifuddin Abdullah cho biết, người đồng cấp Mỹ Mike Pompeo đã đưa ra đề nghị về việc đăng cai tổ chức hội nghị thượng đỉnh thường niên của các quốc gia châu Á-Thái Bình Dương vào tháng 1/2020. Tuy nhiên, phía Malaysia đã không ủng hộ ý tưởng này. Theo kế hoạch, Malaysia sẽ là nước chủ nhà của Hội nghị cấp cao APEC vào cuối năm 2020.

Ngày 8/11, tại Brussels, 9 nước thuộc Liên minh châu Âu (EU) đã cùng kêu gọi Ủy ban châu Âu (EC) áp dụng mức thuế mới đối với ngành hàng không, một lĩnh vực được cho là gây ô nhiễm cao nhưng lại đóng thuế thấp. Các Bộ trưởng tài chính của Pháp, Đức, Italy, Luxembourg, Hà Lan, Bỉ, Bulgaria, Đan Mạch và Thụy Điển kêu gọi EC đưa ra một hình thức mới hoặc một cách đánh thuế khác, song họ vẫn chưa đưa ra được biện pháp cụ thể. Tăng thuế đối với các ngành công nghiệp gây ô nhiễm là mục tiêu của nhiều cuộc thảo luận sôi nổi giữa các quốc gia EU, do những quyết sách của EU đều đòi hỏi phải có sự đồng thuận, bao gồm các chính sách về thuế. Các mục tiêu đầy tham vọng về giảm lượng khí thải carbon ít nhất 50% vào năm 2030 là một phần trong chương trình nghị sự của EC.

Ngày 7/11, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã có cuộc gặp binh lính Mỹ ở miền Nam nước Đức, trong khuôn khổ chuyến thăm trại huấn luyện Grafenwoehr và Vilseck gần biên giới giữa Séc và Đức, trước khi có các cuộc gặp với người đồng cấp Đức Heiko Maas và Thủ tướng Angela Merkel. Theo kế hoạch, ông Pompeo sẽ thảo luận với người đồng cấp Đức và Thủ tướng Angela Merkel về mối quan hệ với Nga, Trung Quốc và Iran. Cũng tại cuộc thảo luận, phía Mỹ sẽ khẳng định lại sự phản đối của Washington đối với dự án Dòng chảy phương Bắc 2, vốn được Đức và Nga ủng hộ, theo đó vận chuyển khí tự nhiên qua đường ống dài 1.200km qua biển Baltic từ Nga sang châu Âu. Ngoài dự án trên, ông Pompeo hy vọng Đức sẽ đưa ra cam kết mà được tất cả các đồng minh ủng hộ là tăng chi tiêu quốc phòng. Dự kiến, ông Pompeo sẽ thăm năm thành phố của Đức trong chuyến công du hai ngày.

Tổng thống Mỹ Donald Trump bị một thẩm phán ở New York tuyên phạt 2 triệu USD vì sử dụng sai mục đích quỹ từ thiện mang tên ông. Thẩm phán Tòa án tối cao bang New York Saliann Scarpulla cho biết bà đã yêu cầu Tổng thống Trump trả 2 triệu USD cho một nhóm các tổ chức từ thiện sau cáo buộc quỹ Trump vi phạm luật từ thiện của bang. Vụ kiện được phát động năm 2018 bởi cựu Tổng Chưởng lý New York Barbara Underwood, liên quan tới việc quỹ Trump đã thu các khoản tài trợ chính trị cho chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016 của ông Trump. Bà Underwood cáo buộc động thái này là “hợp tác chính trị bất hợp pháp quy mô lớn”. Cụ thể, khoản tiền phạt 2 triệu USD của ông Trump, cũng như 1,78 triệu USD còn lại trong ngân sách quỹ, sẽ được chia đều cho 8 tổ chức từ thiện khác. Nhà Trắng chưa đưa ra bình luận về khoản phạt của ông Trump, tuy nhiên, Tổng thống Mỹ trong quá khứ từng cáo buộc vụ lùm xùm này là động thái mang tính chính trị chống lại ông.

Theo Bloomberg, CEO Qatar Airways Akbar Al Baker gây xôn xao dư luận khi cáo buộc Singapore ăn cắp ý tưởng thiết kế về một dự án chưa được thực hiện của sân bay quốc tế Hamad ở thủ đô Doha, Qatar. Thiết kế vườn cây và thác nước tại nhà ga Jewel - khai trương vào tháng 4/2019 tại sân bay Changi - bị cho là có nhiều điểm tương đồng với dự án chưa được xây dựng của cảng hàng không Hamad. Tuy nhiên, các chuyên gia khẳng định đây hoàn toàn chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên, bởi vì bản thiết kế của nhà ga Jewel đã được hoàn thiện vào năm 2013. Nhà ga Jewel mang chủ đề thiên nhiên với thác nước và rừng nhiệt đới, có tổng đầu tư lên đến 1,25 tỷ USD. Đây được xem là công trình giúp Singapore đương đầu với sự cạnh tranh ngày càng gia tăng từ khu vực Trung Đông. Nhà ga Jewel gây ấn tượng mạnh với truyền thông toàn cầu. Lượng du khách đến Singapore trong năm 2019 dự kiến đạt mức kỷ lục, và nhiều người trong số đó chỉ tới để xem nhà ga này.

Tin thể thao:

MU đã có một trận đấu tuyệt hay trước Partizan ở vòng bảng Europa League vừa qua. Với lợi thế sân nhà, “Quỷ đỏ” nhanh chóng kiểm soát thế trận và tạo sức ép liên tục về phía khung thành đối thủ. Trong hiệp 1, MU đã dẫn trước đối thủ 2-0 nhờ những pha lập công của Mason Greenwood (21’) và Anthony Martial (33’). Đến đầu hiệp 2, Marcus Rashford ghi bàn thắng thứ 3 và đây cũng là pha làm bàn cuối cùng của trận đấu. Với chiến thắng 3-0 trước đại diện đến từ Serbia, đoàn quân của HLV Solskjaer đã xây chắc ngồi đầu bảng L với 10 điểm sau 4 lượt trận. Họ đã giành được tấm vé vào vòng 1/16 sớm hai vòng đấu.

Ngoài MU, cũng có 4 CLB khác đã chính thức góp mặt ở vòng 1/16 nhưng không chắc suất đầu bảng. Đó là Basel ở bảng C, Celtic ở bảng E, Espanyol ở bảng H và Sevilla ở bảng A. Trong khi đó, Arsenal nếu không có trận hòa tai hại 1-1 trước Vitoria Guimaraes thì cũng đã chính thức đi tiếp. Tuy nhiên, với 10 điểm có được sau 4 trận và khoảng cách 4 điểm với 2 đội xếp sau, thầy trò HLV Unai Emery cũng xem như đã cầm chắc vé vào vòng 1/16. Cuộc đua giành vé vào vòng knock-out đang trở nên căng thẳng ở 4 bảng đấu có tính chất cân bằng là B, D, G và J.

Ở bảng B, Copenhagen và Dynamo Kyiv đang chia nhau vị trí dẫn đầu với cùng 6 điểm và hiệu số +1, còn Malmo FF xếp ngay sau đó cũng có được 5 điểm. Ở bảng D, Sporting CP đang xếp ở vị trí thứ nhất với 9 điểm, trong khi LASK và PSV chia nhau hai vị trí tiếp theo với cùng 7 điểm và chỉ hơn kém nhau về chỉ số phụ. Ở bảng G, Young Boys và Rangers đang chia nhau vị trí dẫn đầu với cùng 7 điểm và hiệu số +2, còn Feyenoord và Porto chia nhau hai vị trí còn lại với 4 điểm. Tại bảng J, Istanbul Basaksehir đang dẫn đầu với 7 điểm, Borussia Monchengladbach và AS Roma chia nhau hai vị trí tiếp theo với cùng 5 điểm còn Wolfsberger AC đứng cuối cùng nhưng cũng có 4 điểm. Những CLB đang có khả năng giành vé vào vòng knock-out Europa League là CFR Cluj (bảng E, 9 điểm), Gent (bảng I, 8 điểm) và AZ Alkmaar (bảng L, 8 điểm).

Ngày vui của MU đã không trọn vẹn: Chiến thắng 3-0 trước Partizan giúp MU chính thức lọt vào vòng knock-out Europa League sớm 2 vòng đấu. Nhưng ngày vui của MU đã không được trọn vẹn bởi chấn thương của 2 cầu thủ trụ cột là Scott McTominay và Harry Maguire. Mất McTominay sẽ là tổn thất không nhỏ với MU bởi tiền vệ 22 tuổi là lựa chọn chính ở tuyến giữa của MU thời gian qua. Tính đến thời điểm này, McTominay đã ra sân 14 trận cho Quỷ đỏ. Harry Maguire cũng gặp vấn đề về thể lực ở trận cầu này. Tuy vậy, HLV Solskjaer đã cố gắng trấn an khi cho rằng bản hợp đồng trị giá 80 triệu bảng sẽ kịp hồi phục cho trận cầu cuối tuần này. Dù đã đón Lingard, Martial trở lại nhưng danh sách “thương binh” của MU còn những cái tên quan trọng trong đội hình 1 như Paul Pogba, Luke Shaw, Aaron Wan-Bissaka, Eric Bailly, Phil Jones và Matic.

MU chạy đua với thời gian để ký hợp đồng với Eriksen: Theo tờ Express, MU cho rằng họ chỉ có khả năng ký hợp đồng với tiền vệ Christian Eriksen trong kỳ chuyển nhượng mùa Đông tới. “Quỷ đỏ” từ lâu đã rất ngưỡng mộ tài năng của tiền vệ người Đan Mạch. Họ gần như đã chiêu mộ được Eriksen trong mùa Hè qua nhưng lại bất ngờ rút lui phút cuối trước lo ngại anh thích chuyển tới Tây Ban Nha hơn. Giờ đây, MU tin rằng họ có thể ký hợp đồng với Eriksen vào tháng 1 nếu đưa ra lời đề nghị hợp lý cho Tottenham. Nguồn tin trên nói thêm MU sẽ không có cơ hội chiến thắng thương vụ này nếu chờ tới cuối mùa giải. Và điều đó có nghĩa đội chủ sân Old Trafford chỉ còn hơn 2 tháng để chốt hợp đồng với Eriksen.

Ramsey xin lỗi vì cướp bàn thắng của Ronaldo: Phút thứ 3 trận đấu giữa Lokomotiv Moskva và Juventus, Ronaldo sút phạt, bóng sắp lăn hết qua vạch cầu môn khung thành Lokomotiv thì Ramsey ập đến đá vào lưới và bàn thắng được tính cho tiền vệ người xứ Wales. Mới đây, Ramsey đã phải lên tiếng xin lỗi Ronaldo. Như vậy là với việc bị cướp mất bàn thắng ở Champions League giữa tuần qua, Ronaldo đã bỏ lỡ cơ hội lập kỷ lục chọc thủng lưới 34 đối thủ khác nhau ở giải đấu này. Ngoài ra, anh cũng chưa có một lần nào ghi bàn cho Juventus từ chấm đá phạt.

Barca chọn xong người thay thế Valverde: Theo tờ Marca, Barca sẽ chờ cho đến mùa Hè năm sau để thay vị trí HLV trưởng của Ernesto Valverde. Ứng cử viên thích hợp để ngồi vào chiếc ghế nóng là Ronald Koeman. Thời gian vừa qua, đội chủ sân Camp Nou đã có những kết quả rất thất vọng khiến HLV Valverde gặp áp lực. Mới đây, huyền thoại Rivaldo cũng ủng hộ việc bổ nhiệm Koeman làm HLV trưởng trong tương lai.

Pep Guardiola bóng gió về việc chuyển tới Serie A: Hợp đồng hiện tại giữa Pep Guardiola với Man City còn thời hạn tới năm 2021 và ông liên tục được đồn sẽ chuyển tới Juventus vào Hè năm sau. Tuy nhiên mới đây, chiến lược gia người Tây Ban Nha đã nhanh chóng dập tắt những tin đồn liên quan tới đội bóng thành Turin nhưng cũng không loại trừ khả năng sẽ tới làm việc tại Serie A trong tương lai. Trong sự nghiệp huấn luyện của mình, HLV Guardiola đã làm việc tại 3 giải đấu lớn gồm La Liga (Barca), Bundesliga (Bayern Munich) và Premier League (Man City). Rất có thể sau khi chinh phục tất cả thành công cùng đội chủ sân Etihad, Guardiola sẽ tới Serie A để bắt đầu chinh phục thử thách mới.

Liverpool gia nhập cuộc đua giành Mbappe: Theo nguồn tin từ hãng truyền thông Tây Ban Nha El Desmarque, Liverpool đang nhắm đến ngôi sao của Paris Saint Germain, Kylian Mbappe. Tiền đạo người Pháp là một trong những ưu tiên hàng đầu của HLV Juergen Klopp trong kỳ chuyển nhượng mùa Hè năm sau. Dù đã bỏ lỡ 6 trận đấu vì chấn thương nhưng anh vẫn giữ được phong độ ấn tượng khi ghi 9 bàn và đóng góp 4 kiến tạo trong 10 trận ra sân đầu tiên ở mùa giải này. Ngoài Liverpool, Real Madrid cũng đang để ý tới Mbappe. Phía PSG rất muốn giữ chân sao trẻ này và muốn cung cấp cho anh một hợp đồng mới có giá trị 40 triệu euro một năm. Do vậy, Liverpool sẽ phải chi ra một số tiền rất lớn nếu muốn ký hợp đồng với Mbappe.

Lý do quân đội Trung Quốc chưa thể thay thế Mỹ ở Trung Đông

Sự hiện diện của Trung Quốc về chính trị, kinh tế và an ninh ở Trung Đông đang gia tăng trong bối cảnh nhiều nước trong khu vực quan ngại Mỹ đang chuẩn bị rút lui khỏi vùng này. Trước tình hình đó, giới quan sát đặt câu hỏi liệu Nga và Trung Quốc có khả năng nhảy vào thay thế Mỹ với tư cách là người bảo trợ an ninh hay không.

Mặc dầu Moscow đang thu hút sự chú ý của dư luận thế giới với việc can thiệp vào Syria, thực tế là Nga đang thiếu năng lực tham gia các hoạt động kéo dài trên diện rộng ở đây. Đơn giản vì nền kinh tế của Nga có GDP còn nhỏ hơn cả bang Texas của Mỹ, nên Nga không thể thực hiện các hoạt động lớn ở nhiều nước. Trong khi đó, quân đội Trung Quốc đã hiện đại hóa nhanh chóng và nền kinh tế nước này tiếp tục tăng trưởng nhưng Trung Quốc hiện nay vẫn ít có khả năng thực hiện hoạt động tự do hàng hải lâu dài ở Vịnh Arabia do các quan tâm chính trị của Bắc Kinh.

Khả năng Mỹ rút lui khỏi Trung Đông

Quyết định của Tổng thống Mỹ Donald Trump rút quân khỏi Syria là ví dụ mới nhất về ý định của Mỹ muốn rút hẳn khỏi Trung Đông. Trong gần 15 năm qua, các tổng thống Mỹ đã thảo luận việc rời khỏi khu vực này nhưng chính quyền Trump đã khiến cho mối quan ngại của các quan chức Trung Đông cao hơn khi nào hết.

Câu hỏi mà giới lãnh đạo Trung Đông thân Mỹ hiện nay đặt ra là liệu Trung Quốc có thể thay thế Mỹ để cung cấp các bảo đảm an ninh? Lợi ích chiến lược của Mỹ ở vùng Vịnh vốn xoay quanh việc bảo đảm dòng chảy dầu mỏ đều đặn không bị ngắt quãng sang Mỹ. Nhưng các lợi ích này có thể không còn là mối quan tâm lớn của Mỹ khi mới đây nước này đã trở thành một nhà xuất khẩu dầu ròng lần đầu tiên trong 75 năm, vào tháng 12/2018. Mặc dù việc Mỹ bớt phụ thuộc vào dầu Trung Đông chỉ kéo dài thời gian ngắn, ở đây vẫn có một xu hướng: Mỹ không còn phụ thuộc nhiều vào các nguồn dầu ở hải ngoại. Năm 2018, chỉ có 11% lượng dầu của họ là nhập khẩu, mức thấp nhất kể từ năm 1957.

Tương phản với điều này, 43% lượng dầu nhập khẩu của Trung Quốc là đến từ vùng Vịnh. Do quy mô của tầng lớp trung lưu Trung Quốc mở rộng nhanh chóng, nhập khẩu dầu của Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng lên mức ước tính là chiếm 80% tổng lượng dầu tiêu thụ của nước này vào năm 2030. Hiện nay dầu nhập khẩu đang chiếm 70% lượng dầu tiêu thụ của Trung Quốc. Câu hỏi về khả năng Trung Quốc thay thế Mỹ ở Trung Đông xoay quanh 2 vấn đề chính là năng lực quân sự của Trung Quốc để hoàn thành vai trò đó và ý chí chính trị của nước này trong việc thực hiện nhiệm vụ đó.

Năng lực quân sự

Về khoản này, Trung Quốc có khả năng đưa một lực lượng đáng kể vào Trung Đông. Với 33 khu trục hạm, 54 tuần phòng hạm và 42 hộ vệ hạm, trong đó trên 80% được coi là hiện đại, Trung Quốc có các vũ khí mặt nước cần thiết để duy trì lực lượng hải quân đáng kể ở vùng Vịnh, với sự chấp nhận của một quốc gia thân thiện nào đó, dù cho Trung Quốc chưa có một tàu sân bay với chức năng đầy đủ.

Trên thực tế, theo nguồn tin quân đội Ấn Độ, hải quân của Quân giải phóng Trung Quốc (PLAN) đã duy trì một lực lượng thường trực gồm 6-8 chiến hạm ở bắc Ấn Độ Dương, nơi họ tiến hành tập trận bắn đạn thật. Trong thời gian xảy ra bất ổn chính trị ở Maldives vào tháng 2/2018, một đội 11 tàu PLAN đã đến gần đảo quốc này trong một động thái mà giới phân tích Ấn Độ cho là nhằm ngăn New Delhi can thiệp vào cuộc khủng hoảng.

PLAN có hơn một thập kỷ kinh nghiệm tuần tra chống hải tặc ở vùng Vịnh và vào tháng 4/2019 hải quân Trung Quốc đã tiến hành 32 sứ mệnh hộ tống thành công cho trên 6.600 tàu Trung Quốc và tàu các nước khác. Bắc Kinh cũng đã gia tăng đáng kể ngoại giao quân sự trên khắp thế giới, nhất là ở khu vực Ấn Độ Dương, nơi các cuộc diễn tập quân sự của nước này đã tăng từ 3 vào năm 2013 lên 47 vào năm 2016.

Dựa trên năng lực phóng chiếu sức mạnh của PLAN và sự tham gia của lực lượng này vào hoạt động tuần tra chống cướp biển ở Ấn Độ Dương trong thập kỷ qua, có thể thấy rõ rằng Bắc Kinh có đủ năng lực tiến hành một dạng phóng chiếu sức mạnh nào đó hoặc các hoạt động tự do hàng hải ở vùng Vịnh. Dù thiếu các căn cứ không quân như Mỹ, Trung Quốc hoàn toàn có thể xây các căn cứ tương tự nếu được các chính phủ trong khu vực chấp thuận.

Các vụ tấn công gần đây nhằm vào các tàu chở dầu ở ngoài khơi bán đảo Arabia đã khiến giới chức Trung Quốc lo ngại. Trước tình hình này, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng tuyên bố “Trung Quốc hy vọng tất cả các bên liên quan bình tĩnh, kiềm chế và hợp tác để duy trì hòa bình và ổn định ở vùng Vịnh”. Một khía cạnh quan trọng của sáng kiến “Vành đai và Con đường” (BRI) cũng là bảo vệ các lợi ích của Trung Quốc ở hải ngoại. Khái niệm của Trung Quốc về phòng thủ biên giới đòi hỏi hải quân nước này phải có năng lực chiến đấu ở những vùng xa xôi của thế giới. Năm 2015, chính phủ Trung Quốc tuyên bố nước này cần có khả năng bảo vệ các lợi ích hàng hải của mình.

Ý chí chính trị

Tất nhiên quân đội Trung Quốc không mạnh ngang với quân đội Mỹ. Câu hỏi quan trọng hơn là liệu Trung Quốc có ý chí chính trị để dính líu nhiều hơn vào Trung Đông? Trong các năm gần đây, Bắc Kinh đã bắn đi tín hiệu rằng an ninh hàng hải trở thành thiết yếu đối với an ninh Trung Quốc. Sách Trắng quốc phòng Trung Quốc năm 2015 lập luận rằng Trung Quốc cần bảo vệ các tuyến giao thông trên biển và lợi ích hàng hải của mình.

Hiện tại Bắc Kinh hưởng lợi lớn từ sự hiện diện quân sự của Mỹ ở Trung Đông. Trung Quốc thường gọi sự hiện diện quân sự của Mỹ là ví dụ tiêu biểu về sự bá quyền của Mỹ nhưng chính cái gọi là bá quyền này lại đem lại an toàn cho các tuyến hàng hải mà Trung Quốc dựa vào để đảm bảo từ 95-100% thương mại của mình với Trung Đông, châu Phi, và châu Âu. Nếu Bắc Kinh quyết định đẩy mạnh hiện diện quân sự ở Trung Đông để tự bảo vệ các nguồn cung ứng dầu của mình và cạnh tranh với Mỹ thì họ cần phải thiết lập các căn cứ quân sự.

Trung Quốc chú ý đến nỗ lực của Mỹ trong việc hình thành một liên minh bảo vệ hàng hải ở vùng Vịnh có tên gọi Chiến dịch Sentinel. Đại sứ Trung Quốc ở UAE Ni Jian đề cập rằng Trung Quốc đang nghiên cứu đề xuất của Mỹ về việc hộ tống tàu thương mại tại vùng Vịnh. Tuy nhiên với quan hệ Mỹ-Trung căng thẳng hiện nay, ít khả năng Mỹ sẽ nghiêm túc hỗ trợ hải quân Trung Quốc trong vấn đề này.

Kết luận

Nhìn chung các quyết định của chính quyền Tổng thống Mỹ Trump về chính sách đối ngoại thường xuyên tự mâu thuẫn và có thể bị lật ngược lại bất cứ lúc nào. Trong khi các đồng minh và đối tác của Mỹ ở Trung Đông lo ngại trước việc Mỹ rút khỏi Syria, triển vọng Mỹ rút khỏi bán đảo Arabia là thấp. Sự gia tăng cấu trúc lực lượng Mỹ trong vùng trong thập kỷ qua cần được phân tích thấu đáo và đối chiếu với lời lẽ phát đi từ Nhà Trắng.

Ngay trong trường hợp Mỹ rút hẳn khỏi vùng này, hải quân Trung Quốc vẫn ít khả năng sẽ trám vào khoảng trống đó. Dẫu PLAN đang tăng nhanh năng lực nước xanh, họ vẫn thiếu sự yểm trợ phòng không đáng tin cậy và họ không muốn bị mang tiếng là thế chỗ vào sự bá quyền của Mỹ trong khu vực này. Về mặt chính trị, Bắc Kinh ưa thích ngồi yên và để cho Mỹ cung cấp an ninh cho các tuyến hàng hải mà dầu nhập khẩu và hàng xuất khẩu của Trung Quốc đi qua. Tức là trừ phi bị ép phải làm khác, nói chung giới lãnh đạo Trung Quốc hài lòng với việc giữ nguyên trạng ở Trung Đông.

Tỷ giá đô la Úc so với đồng đô la Mỹ ngày 08/11/2019 là 1 AUD = 0.688 USD.

Tỷ giá đô la Úc so với Việt Nam Đồng ngày 08/11/2019 là 1 AUD = 16,020 VND.

Theo Trung tâm dự báo thời tiết, thứ Bảy tại Sài Gòn, trời nhiều mây, ngày không mưa, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 23 đến 32 độ. Chủ nhật, trời nhiều mây, ngày nắng, có lúc có mưa rào và dông, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 23 đến 31 độ.

Tại Hà Nội, thứ Bảy, trời ít mây, không mưa, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 18 đến 28 độ.Chủ nhật, trời ít mây, ngày nắng, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 18 đến 29 độ.

Tại Adelaide, thứ Bảy, trời có mây rải rác, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 9–19 độ. Chủ nhật, trời quang đãng, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 11–22 độ.

Tại Brisbane, thứ Bảy, trời nắng, nhiều nơi có sương mù, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 22–30 độ. Chủ nhật, trời nắng, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 16–31 độ.

Tại Sydney, thứ Bảy, trời nắng, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 12–21 độ. Chủ nhật, trời nắng, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 13–24 độ.

Tại Melbourne, thứ Bảy, trời nhiều mây, trong ngày có mưa rào, gió di chuyển với vận tốc từ 35-50 km/h. Nhiệt độ dao động từ 8–14 độ. Chủ nhật, trời nhiều mây, trong ngày có mưa rào, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 11–18 độ.

Cẩm Nhung – Hồng Đào