Chương trình Thời sự thứ Năm, 14/03/2019

Tin nước Úc:

- Melbourne: Cầu thủ tị nạn Hakeem Al-Araibi trở thành công dân Úc
- Tin Úc: Úc sẽ giúp thúc đẩy thương mại kỹ thuật số ở Ấn Độ-Thái Bình Dương
- Melbourne: Vừa rời khỏi nhà trẻ, hai đứa bé chạy vào giữa dòng xe đang lưu thông
- Tin Úc: Niềm tin tiêu dùng đã giảm đến mức thấp nhất trong 18 tháng qua
- Tin Úc: Phải chăng Úc nên lựa chọn cách thi cử khác thay cho kỳ thi NAPLAN?
- Victoria: Dự án xây tuyến đường sắt đến Sân bay Melbourne có thêm một bước tiến mới
- Victoria: Khánh thành cơ sở mới dành cho bộ môn khoa học tại trường Sunbury College
- Tarneit: Một người điều khiển xe mô tô bị buộc tội tàng trữ ma túy
- Victoria: Tuyến đường sắt Frankston Line sẽ bị gián đoạn hoạt động trong khi thi công
- Tin Úc: Các đại lý môi giới thế chấp sẽ được phép tiếp tục thu tiền hoa hồng trong ít nhất ba năm nữa
- Thị trường địa ốc cao cấp ở Sydney đang tiếp tục được đánh giá cao trên thế giới
- Tin Úc: Ủy ban Cạnh tranh và Bảo vệ Người tiêu dùng Úc kiến nghị cấm bán sản phẩm không an toàn
- Tin vắn

Tin Thế giới:

Tổng thống cánh hữu Brazil Jair Bolsonaro sẽ thăm Israel vào cuối tháng này, song ông có thể sẽ không thực hiện cam kết chuyển Đại sứ quán Brazil tới Jerusalem, một động thái gặp phải sự phản đối của các quan chức quân đội trong nội các của ông. Một quan chức Chính phủ Brazil cho biết, một thông báo chính thức có thể sẽ không được đưa ra trong chuyến thăm từ ngày 31/3 tới ngày 2/4 như Chính phủ Israel đã hy vọng. Trước đó, Tổng thống Israel Benjamin Netanyahu cho biết người đồng cấp Brazil đã nói với ông rằng việc Brazil chuyển Đại sứ quán tại Israel từ Tel Aviv tới Jerusalem chỉ là vấn đề thời gian.

Truyền thông địa phương dẫn lời quan chức tình báo Tây Ban Nha giấu tên cho rằng những kẻ đã đột nhập vào Đại sứ quán Triều Tiên tại Madrid trong tháng 2 và cướp đi nhiều máy tính có liên quan tới Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA). Tờ El País ngày 13/3 đưa tin Trung tâm Tình báo Quốc gia Tây Ban Nha (CNI) và cảnh sát đã mở cuộc điều tra về vụ cướp diễn ra ngày 22/2. El País đưa tin các nhà điều tra Tây Ban Nha nhận ra trong 10 kẻ tấn công có 2 công dân Hàn Quốc được cho là có liên quan tới CIA. Theo El País, giới chức trách Tây Ban Nha đã đề cập vấn đề với CIA. Phía CIA đã bác bỏ nghi vấn này. Về phần mình, CNI đã từ chối đưa ra bình luận về thông tin truyền thông Tây Ban Nha đăng tải.

Ngày 13/3, Thượng viện Mỹ đã thông qua nghị quyết, trong đó chấm dứt sự hỗ trợ của Mỹ cho liên quân Arab do Saudi Arabia đứng đầu trong cuộc chiến tại Yemen. Nhà Trắng đã cảnh báo sẽ phủ quyết động thái này, đồng thời coi đây là quyết định sai lầm khi làm tổn hại đến các mối quan hệ song phương của Mỹ trong khu vực, cũng như năng lực của Washington trong cuộc chiến chống khủng bố. Chính quyền của Tổng thống Trump và nhiều nghị sĩ đảng Cộng hòa cho rằng nghị quyết này là không phù hợp, do các lực lượng Mỹ chỉ cung cấp máy bay tiếp nhiên liệu và sự hỗ trợ khác trong cuộc xung đột tại Yemen, chứ không phải lực lượng chiến đấu.

Ngày 13/3, USS Blue Ridge, tàu chỉ huy và kiểm soát thuộc Hạm đội 7 của Mỹ, đã ghé thăm một cảng ngoài khơi thủ đô Manila của Philippines sau khi đi qua Biển Đông. Tướng Eric Anduze, Chỉ huy tàu Blue Ridge, cho biết chuyến thăm lần này nhằm củng cố mối quan hệ đồng minh Mỹ-Philippines. Trong khi đó, Phó Đô đốc Hải quân Phil Sawyer, Chỉ huy Hạm đội 7 đóng tại Nhật Bản, khẳng định chuyến thăm Manila của tàu Blue Ridge nhằm củng cố "cam kết của chúng tôi đối với khu vực Ấn Độ Dương -Thái Bình Dương tự do và cởi mở."

Hãng tin Reuters dẫn một nguồn tin giấu tên cho biết, Iran đang bí mật tìm kiếm các tàu chở dầu đã qua sử dụng trên khắp thế giới để sử dụng với mục đích lách đạo luật trừng phạt của Mỹ. Cũng theo nguồn tin trên, Iran cần phải nâng cấp đội tàu già cỗi của mình để duy trì ngành xuất khẩu dầu thô quan trọng, chiếm tới 70% doanh thu quốc gia. Cụ thể, Iran đàm phán với Hàn Quốc mua 10 siêu tàu mới, nhưng cuộc thương lượng lâm vào chỗ bế tắc sau khi Mỹ nối lại chế độ trừng phạt nhằm vào Tehran. Theo Reuters, thời điểm hiện tại Iran sở hữu khoảng 50 tàu chở dầu. Tehran buộc phải sử dụng số tàu này không chỉ để cung cấp hàng, mà còn để lưu trữ dầu, vì khả năng bảo quản trên đất liền bị hạn chế.

Nghị sỹ cấp cao ở Crimea Alexei Chernyak cho biết, một phái đoàn gồm 12 chính trị gia Pháp đã tới Crimea ngày 13/3 để tham dự lễ kỷ niệm nhân dịp 5 năm vùng lãnh thổ này sáp nhập vào Nga. Trước đó, phái đoàn các chính trị gia Pháp do ông Mariani dẫn đầu đã đến Moskva. Chuyến thăm của ông sẽ kéo dài đến ngày 16/3 tới. Ông Chernyak đánh giá việc các chính trị gia Pháp tới thăm Crimea là một sự kiện quan trọng. Theo ông Chernyak, chuyến thăm của phái đoàn Pháp chứng minh rằng: "Crimea thuộc về Nga và không có lệnh trừng phạt nào có thể khiến chúng tôi sợ hãi. Người nước ngoài đã hiểu điều này và đến đây." Quan chức này cũng cho biết ngày càng có nhiều du khách nước ngoài tới thăm bán đảo Biển Đen này.

Đại sứ Nga tại Mỹ Anatoly Antonov cho rằng, Washington có khả năng sẽ không thỏa hiệp đối với tình hình xoay quanh Hiệp ước Các Lực lượng Hạt nhân Tầm trung (INF). Vị đại sứ này nhấn mạnh, việc tương tác với một nước Mỹ "luôn sử dụng ngôn ngữ tối hậu thư" gây ra nỗi thất vọng. Đại sứ Antonov cho rằng, vẫn còn khả năng gia hạn Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới (New START) nhưng thời gian còn lại rất ít. Đại sứ Nga hy vọng các trợ lý của Tổng thống Mỹ Donald Trump sẽ cung cấp đủ lập luận để duy trì Hiệp ước New START. Ông kết luận, các đối tác tại Lầu Năm Góc hiểu rõ mức độ nguy hiểm khi một cuộc xung đột tiềm tàng với Nga nổ ra, bởi không ai có thể chiến thắng trong một cuộc xung đột như vậy.

Hàn Quốc đã sẵn sàng tiến hành tham vấn cấp chuyên viên với Nhật Bản vào ngày 14/3 để thảo luận về mối quan hệ căng thẳng của hai bên liên quan tới các vấn đề lịch sử. Bộ Ngoại giao Hàn Quốc cho hay Tổng vụ trưởng phụ trách các vấn đề Đông Bắc Á thuộc bộ này, ông Kim Yong-kil có kế hoạch gặp người đồng cấp Nhật Bản Kenji Kanasugi, tại Seoul, trong ngày 14/3. Quan chức Nhật Bản nói trên dự kiến sẽ tái khẳng định lời kêu gọi của Tokyo về một "phiên ngoại giao" chính thức để thảo luận tranh chấp về việc đền bù của Nhật Bản đối với tội ác trong thời chiến. Năm ngoái, Tòa án Tối cao Hàn Quốc đã yêu cầu một số công ty của Nhật Bản bồi thường cho các nạn nhân Hàn Quốc từng bị ép lao động khổ sai trong Thế chiến 2.

Ngày 13/3, Tổng thống Ecuador Lenin Moreno đã thông báo quyết định rút khỏi Liên minh các quốc gia Nam Mỹ (UNASUR) vì cho rằng tổ chức khu vực này đã trở thành một “bàn đạp chính trị” cho một số quốc gia trong khu vực. Đây là nước thứ hai sau Colombia từ bỏ UNASUR. Tuy nhiên, quyết định trên chưa có hiệu lực ngay lập tức, bởi theo Hiến pháp Ecuador, việc rút khỏi bất kỳ thỏa thuận quốc tế nào phải được Quốc hội nước này thông qua. Bên cạnh đó, điều khoản trong thỏa thuận UNASUR cũng chỉ rõ việc một nước thành viên rút khỏi tổ chức này sẽ chỉ có hiệu lực sau 6 tháng kể từ ngày công bố.

Cơ quan Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) cuối cùng cũng đình chỉ bay toàn bộ dòng máy bay Boeing 737 Max 8 ngày 14/3 (giờ Mỹ) mặc dù trước đó vẫn nhấn mạnh dòng máy bay này an toàn. Trong lệnh khẩn, FAA cho biết thông tin mới về vụ rơi máy bay Boeing 737 Max 8 của Ethiopian Airlines ngày 10/3 cho thấy có một số điểm giống nhau với vụ rơi máy bay cùng loại của hãng Lion Air (Indonesia) cách đây 6 tháng. Do đó, cần phải điều tra thêm về khả năng có chung nguyên nhân tai nạn để hiểu rõ hơn và giải quyết vấn đề tốt hơn. Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết Mỹ sẽ ngừng hoạt động toàn bộ Boeing 737 Max ngay lập tức.

Tin Thể thao:

Liverpool đã giành vé vào vòng Tứ kết Champions League sau khi vượt qua Bayern Munich với tỉ số 3-1 trên sân khách ở trận lượt về vòng 1/8 Champions League mùa này. Sadio Mane đã lập cú đúp giúp đội bóng của nước Anh giành vé đi tiếp. Trong khi đó, Virgil Van Dijk cũng tỏa sáng với một bàn thắng và một pha kiến tạo cho đồng đội.

Barca cũng giành vé đi tiếp với chiến thắng hủy diệt 5-1 trước đại diện của nước Pháp, Lyon. Như thường lệ, Lionel Messi lại là cầu thủ sáng nhất bên phía đội chủ sân Camp Nou với 2 bàn thắng và 2 pha kiến tạo. Những người ghi bàn còn lại gồm có Gerard Pique, Philippe Coutinho và Ousmane Dembele.

UEFA vừa mới đưa thông báo chính thức về việc thay đổi luật bốc thăm vòng tứ kết và bán kết Champions League mùa giải 2018/19. Theo đó, lễ bốc thăm cả vòng tứ kết và bán kết sẽ được tổ chức trong cùng ngày 15/3 tại thành phố Lyon (Pháp). Theo cách bốc thăm mới, các cặp đấu ở vòng tứ kết của Champions League sẽ được phân nhánh. Đội thắng ở trận tứ kết 1 sẽ chạm trán đội thắng ở trận tứ kết 2, đội thắng ở trận tứ kết 3 sẽ gặp đội thắng ở trận tứ kết 4.

Với hai bàn thắng vào lưới Bayern Munich đêm qua, Sadio Mane đã đi vào lịch sử Liverpool với tư cách là chân sút ghi được nhiều bàn thắng nhất trên sân khách ở đấu trường châu lục (Europa League và Champions League). Ngoài ra, với pha đánh đầu và một pha kiến tạo của mình, Virgil Van Dijk, cũng trở thành cầu thủ đầu tiên của Liverpool vừa ghi bàn vừa kiến tạo trong một trận đấu sân khách tại vòng knock-out Champions League sau 11 năm qua.

Sau trận thua trước Liverpool dẫn đến việc bị loại khỏi Champions League, tiền đạo Robert Lewandowski đã nổi giận và cho rằng chính chiến thuật thiên về phòng ngự của HLV Niko Kovac là nguyên nhân dẫn đến kết quả thất vọng vừa qua.

Sáng nay, tiền vệ Philippe Coutinho đã ghi bàn góp phần đưa Barca vào tứ kết Champions League mùa giải 2018/2019. Tuy nhiên, trong buổi phỏng vấn sau trận, anh vẫn không cam kết tương lai với đội chủ sân Camp Nou. Cầu thủ người Brazil hiện đang được liên hệ với MU và thừa nhận không rõ tương lai của mình sẽ ra sao.

Hậu vệ David Luiz tiết lộ anh đang ở rất gần bản hợp đồng mới với Chelsea. Hợp đồng hiện tại của Luiz với “The Blues” sẽ đáo hạn vào mùa Hè năm nay. Được biết hợp đồng sắp tới của Luiz – người sẽ bước sang tuổi 32 vào tháng tới – sẽ không quá 1 năm.

Giá trị cổ phiếu của Juventus đã tăng tới 24% (từ 1,22 euro lên 1,58 euro) sau cú lội ngược dòng của họ trước Atletico. Trước đó, sau trận thua ở lượt đi, cổ phiếu của đội bóng Italia sụt giảm 10%.

Tay vợt nam số 2 thế giới Rafael Nadal vừa xác nhận sẽ tranh tài tại Barcelona Open năm nay (20-28/4) ở Barcelona (Tây Ban Nha). Mục tiêu của “Bò tót” là tìm kiếm chức vô địch thứ 4 liên tiếp và thứ 12 trong sự nghiệp ở giải ATP 500 sân đất nện có sân chính được đặt theo tên mình. Cùng dự Barcelona Open 2019 như Nadal còn có 3 tay vợt khác trong top 10 ATP hiện tại là Kei Nishikori (7), Dominic Thiem (8) và Stefanos Tsitsipas (10).

Vì sao Trung Quốc khơi mào làn sóng tẩy chay Boeing 737 MAX?

Cơn ác mộng thực sự đã xảy đến với Boeing sau khi Trung Quốc, thị trường hàng không lớn thứ 2 thế giới quyết định tẩy chay dòng Boeing 737 MAX 8.

Trung Quốc là quốc gia đầu tiên ra lệnh cấm bay đối với dòng máy bay Boeing 737 MAX 8, chỉ một ngày sau thảm kịch kinh hoàng xảy ra đối với chiếc máy bay mang số hiệu ET 302 của hãng hàng không Ethiopia, khiến 157 người thiệt mạng hôm 10/3. Tờ Bưu điện Hoa Nam buổi sáng (SCMP) cho biết, với quyết định này, Bắc Kinh muốn gửi đi thông điệp rằng Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) không còn là cơ quan có tiếng nói mạnh mẽ nhất trong ngành hàng không dân dụng thế giới.

Sau khi Cơ quan Quản lý Hàng không Dân dụng Trung Quốc (CAAC) yêu cầu hơn chục hãng hàng không của nước này ngừng sử dụng máy bay Boeing 737 MAX 8, một loạt quốc gia như Ethiopia, Indonesia, Mông Cổ, Singapore và Hàn Quốc ngay lập tức có động thái tương tự. Tiếp đến, các hãng hàng không của Châu Mỹ Latin, Liên minh châu Âu cũng tạm thời không để Boeing 737 MAX 8 cất cánh. Theo SCMP, tính đến ngày 12/3, đã có ít nhất 45 quốc gia và vùng lãnh thổ đình chỉ hoạt động của dòng máy bay này.

Xuất phát từ động cơ chính trị?

Tờ SCMP cho biết, động thái của Trung Quốc là chưa từng có tiền lệ bởi nước này thường nghe theo các khuyến nghị từ FAA. Quyết định của Trung Quốc và nhiều quốc gia khác đang làm gia tăng áp lực lên Boeing và quan chức Mỹ, trong khi cuộc điều tra vụ tai nạn ở Ethiopia mới bắt đầu. Đây cũng được coi là đòn giáng mạnh vào tập đoàn Boeing, nhà sản xuất máy bay khổng lồ có trụ sở tại Chicago bởi Trung Quốc tiêu thụ khoảng 20% số Boeing 737 Max 8 được giao trên toàn thế giới. MAX là phiên bản mới của Boeing 737, được đưa vào vận hành vào tháng 5/2017. Đối với Boeing, MAX là “con gà đẻ trứng vàng”. Ngoài 350 chiếc đã bán ra thị trường, tập đoàn này còn nhận được đơn đặt hàng thêm 4.661 chiếc nữa.

Theo giới chức Trung Quốc, động thái nêu trên được thực hiện sau nhiều tháng Bắc Kinh chỉ nhận được lời giải thích không rõ ràng từ giới chức Mỹ và Boeing về những nghi vấn an toàn đối với dòng Boeing 737 MAX sau vụ tai nạn máy bay tại Indonesia tháng 10/2018. Ông Andrew Herdman, Tổng Giám đốc Hiệp hội các hãng hàng không châu Á Thái Bình Dương cho rằng: "Sự khác biệt về quan điểm sẽ khiến FAA chịu thêm áp lực phải trình bày rõ lập luận của mình và đề xuất cách xử lý".

Hiện các nhà điều tra vẫn chưa kết luận có mối liên hệ giữa vụ tai nạn máy bay của Hãng hàng không Ethiopia và vụ tai nạn máy bay của hãng Lion Air (Indonesia) hay không, vì thế theo một số chuyên gia, quyết định của Trung Quốc ngay lập tức cấm bay với phi đội Boeing 737 MAX 8 dường như đi chệch với thông lệ. Neil Hansford, nhà tư vấn hàng không tại tổ chức Giải pháp chiếc lược hàng không (Strategic Aviation Solutions) cho rằng, quyết định của Trung Quốc một phần mang động cơ chính trị bởi căng thẳng thương mại giữa nước này với Mỹ.

Theo ông Hansford, chính phủ Trung Quốc có đủ lý do để “ra tay trước”. FAA đã thể hiện sự miễn cưỡng khi phải áp dụng biện pháp cứng rắn đối với một nhà sản xuất lớn của Mỹ và việc Trung Quốc đưa ra biện pháp mạnh trước FAA là điều dễ hiểu, ông nói. “Nếu chiếc máy bay gặp nạn là máy bay của Airbus (thuộc Châu Âu) chẳng hạn, FAA sẽ chẳng ngần ngại đưa ra phản ứng mạnh”.  

Tuy nhiên khi trả lời câu hỏi của báo chí về việc liệu cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung có ảnh hưởng quyết định nêu trên hay không, Phó giám đốc Cục Hàng không Dân dụng Trung Quốc Li Jian đã bác bỏ điều này và khẳng định căng thẳng thương mại là “một vấn đề riêng biệt”.

Tạo lợi thế cho ngành hàng không nội địa

Việc Trung Quốc cấm bay đối với dòng máy bay Boeing 737 MAX 8 diễn ra trong bối cảnh Bắc Kinh đang thúc đẩy tính cạnh tranh của ngành công nghiệp hàng không những năm gần đây và một trong những mục tiêu là sớm cung cấp máy bay C919 cho các tập đoàn hàng không trên toàn thế giới.

Tập đoàn Máy bay Thương mại Trung Quốc (COMAC), nhà thiết kế, phát triển và sản xuất máy bay chở khách C919 đã bắt đầu xây dựng trung tâm đào tạo dịch vụ chăm sóc khách hàng tại khu vực Gia Hưng, tỉnh Chiết Giang. Trung tâm này dự kiến sẽ đào tạo tiếp viên hàng không, nhân viên bảo trì máy bay và nhân viên điều phối dịch vụ, luôn sẵn sàng đảm nhận công việc khi C919 được tung ra thị trường.

Xét về phương diện kỹ thuật, C919 không phải là chiếc máy bay đỉnh cao về công nghệ bởi nó mất thời gian dài thử nghiệm kể từ khi ra mắt vào tháng 5/2017. Vậy điều gì khiến Trung Quốc kỳ vọng loại máy bay này có thể cạnh tranh với dòng 737 MAX 8 của Boeing và A320 của Airbus? Câu trả lời là giá thành. Mỗi chiếc C919 có thể rẻ hơn 10% so với hai đối thủ trong khi vẫn đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn của các hãng hàng không giá rẻ. Tuy nhiên, COMAC đã gặp phải nhiều rào cản trong kế hoạch mở rộng thị trường đối với C919, một phần do FAA đã từ chối cấp chứng nhận cho máy bay này và không chấp nhận cho C919 thực hiện các chuyến bay thậm chí là bay thử nghiệm trên lãnh thổ Mỹ. 

Trung Quốc cũng phải gánh hậu quả

Cái giá phải trả cho quyết định của Trung Quốc cấm bay đối với Boeing 737 MAX 8 không hề rẻ. Ngành công nghiệp du lịch hàng không của Trung Quốc là một trong những ngành bận rộn nhất trên toàn cầu. Tổ chức Du lịch thế giới của Liên Hợp Quốc ước tính trong số 10 sân bay bận rộn nhất thế giới năm 2018 thì sân bay quốc tế Bắc Kinh đứng thứ 2 và sân bay Quốc tế Phố Đông - Thượng Hải đứng số 9.

Nhiều hãng hàng không của Trung Quốc đã phải ngừng vận hành máy bay Boeing 737 MAX 8. Trong số này có những hãng hàng không có lịch trình bận rộn và thường khai thác hết công suất như Air China, China Eastern Airlines, China Southern Airlines và Hainan Airlines. Thống kê cho thấy đã có 29 chuyến bay quốc tế và nội địa đã bị hủy riêng trong ngày 12/3, ước tính hàng trăm chuyến bay khác cũng sẽ bị hủy trong tuần tới, ngay cả khi các hãng hàng không linh hoạt thu xếp cho khách hàng đổi chuyến để tránh gián đoạn dịch vụ. Với việc đình chỉ hoạt động của Boeing 737 MAX 8, các hãng hàng không Trung Quốc sẽ bị thiệt hại hàng triệu USD vì phải hoàn trả vé hoặc sắp xếp lại lịch trình cho khách hàng.

Tỷ giá đô la Úc so với đồng đô la Mỹ USD ngày 14/03/2019 là 1 AUD = 0.708 USD.

Tỷ giá đô la Úc so với Việt Nam Đồng ngày 14/03/2019 là 1 AUD = 16,422 VND.

Theo Trung tâm dự báo thời tiết, thứ Sáu tại Sài Gòn, ít mây, không mưa, trời nắng nóng. Nhiệt độ dao động từ 25 đến 33 độ.

Tại Hà Nội, nhiều mây, ngày có lúc có mưa rào, trời nắng nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 19 đến 23 độ.

Tại Adelaide, sáng sớm có sương mù, trong ngày trời nắng, gió di chuyển với vận tốc từ 15-20km/h. Nhiệt độ dao động từ 13 đến 28 độ.

Tại Brisbane, trời có mây rải rác, trong ngày có thể có mưa rào, chiều tối có thể có bão, gió di chuyển với vận tốc từ 15-20km/h. Nhiệt độ dao động từ 23 đến 32 độ.

Tại Sydney, trời nhiều mây, trong ngày có thể có mưa rào hoặc bão, gió di chuyển với vận tốc từ 15-20km/h. Nhiệt độ dao động từ 20 đến 24 độ.

Tại Melbourne, sáng sớm có thể có sương mù, trong ngày trời nắng, gió di chuyển với vận tốc từ 15-20km/h. Nhiệt độ dao động từ 12 đến 23 độ.
Hoàng Yến - Kim Phụng