Chương trình Thời sự thứ Ba, 21/07/2020

Tin nước Úc:

- Victoria: Người dân ở khu đô thị Melbourne và Quận Mitchell sẽ phải đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà

- Victoria: Hàng triệu chiếc khẩu trang sẽ được cung cấp cho các trường học

- Victoria: Thiết lập các trạm xét nghiệm virus corona trên khắp khu vực hẻo lánh

- Tin Úc: 650,000 người Úc sẽ phải đối mặt với cảnh nghèo đói nếu bị giảm tiền trợ cấp JobSeeker

- Victoria: Ba ngôi trường bị đóng cửa do ghi nhận các ca nhiễm COVID-19 mới

- Tin Úc: Liên đảng dẫn trước đảng Lao động trong cuộc thăm dò Newspoll mới đây

- Victoria: Điều tra mối liên hệ giữa các ca nhiễm mới và chương trình cách ly trong khách sạn

- Tin Úc: Người Úc hút thuốc lá ít hơn nhưng uống rượu và sử dụng ma túy nhiều hơn ba năm trước

- Tin vắn

Tin thế giới:

Ngày 20/7, Chính phủ Anh thông báo đình chỉ thỏa thuận dẫn độ với Hong Kong (Trung Quốc) "ngay lập tức và vô thời hạn," quyết định được cho là có liên quan tới việc Trung Quốc ban hành Luật Bảo vệ an ninh quốc gia tại đặc khu hành chính này. Phát biểu với các nghị sỹ, Ngoại trưởng Anh Dominic Raab xác nhận động thái trên và cho biết London sẽ mở rộng lệnh cấm vận vũ khí sát thương đối với Hong Kong. Trước đó, truyền thông Anh đưa tin nước này sẽ hủy bỏ thỏa thuận dẫn độ với Hong Kong kể từ ngày 20/7. Phản ứng trước thông tin này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân tuyên bố Bắc Kinh sẽ có hành động phù hợp với Anh. Việc chính phủ Anh đình chỉ hiệp ước dẫn độ với Hong Kong được xem là một động thái nữa đánh dấu chấm hết cho "thời kỳ vàng" trong quan hệ giữa Anh và Trung Quốc, vốn được tạo lập dưới thời cựu Thủ tướng David Cameron.

Giới chức Nga cho biết, nước này đã hoàn tất thử nhiệm giai đoạn hai vaccine ngừa virus SARS-CoV-2 trên các tình nguyện viên. Trong ngày 20/7, nhóm tình nguyện viên thứ hai và là nhóm cuối cùng gồm 20 người thử nghiệm vaccine của Viện Gamaley sẽ xuất viện. Hiện ở các tình nguyện viên đã sản sinh kháng thể cần thiết đối với virus. Theo các chuyên gia Nga, thành phần vaccine an toàn và được con người dung nạp tốt. Sau giai đoạn hai này, các nhà khoa học sẽ tiến đến giai đoạn ba, thử nghiệm vaccine trên bình diện quốc tế. Nếu giai đoạn ba thành công, Nga sẽ trở thành quốc gia sản xuất sớm nhất vaccine COVID-19 trên diện rộng. Hiện các nhà khoa học Nga sẽ tham gia lập các báo cáo cuối cùng, trình bày kết quả, cũng như chuẩn bị đăng ký nhà nước sản phẩm vaccine. Các nhà khoa học đang hy vọng, quá trình phê chuẩn cấp phép cho vaccine này sẽ hoàn tất vào tháng 8 hoặc tháng 9 năm nay.

Ngày 20/7, Tổng thư ký Liên hợp quốc Antonio Guterres đã hối thúc Azerbaijan và Armenia kiềm chế tối đa sau khi xảy ra các cuộc đụng độ biên giới giữa hai nước khiến hơn 10 binh sỹ thiệt mạng. Trong khi đó, Nga - quốc gia ủy viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc và là nước có căn cứ quân sự ở Armenia, đã kêu gọi hai bên ngừng bắn và thể hiện sự kiềm chế. Điện Kremlin cho biết Moskva sẵn sàng đóng vai trò trung gian hòa giải giữa Azerbaijan và Armenia. Cộng đồng quốc tế cũng bày tỏ quan ngại đối với cuộc đụng độ biên giới giữa Azerbaijan và Armenia do mối đe dọa đối với sự ổn định trong khu vực, vốn đóng vai trò là hành lang cho các tuyến đường ống dẫn dầu và khí đốt từ Biển Caspian đến các thị trường toàn cầu.

Theo dự báo của Trung tâm Khí tượng Trung ương Trung Quốc, mưa ở miền Nam Trung Quốc sẽ giảm trong vài ngày tới. Tuy nhiên do lượng mưa những ngày qua quá lớn nên đã gây nên tình trạng lụt lội nặng nề cho nhiều tỉnh thành. Để bảo vệ tính mạng người dân, các địa phương đã triển khai mạnh mẽ lực lượng cứu hộ từ nhiều nguồn. Từ đầu tháng 7 đến nay mưa lũ ở miền Nam, miền Trung Trung Quốc đã làm cho hơn 21 triệu người bị ảnh hưởng. Riêng ba tỉnh bị nặng là An Huy, Giang Tây, Hồ Bắc có 23 người chết và mất tích. Lực lượng cứu hộ được huy động tối đa đã ngày đêm đến từng khu phố, khu nhà để đưa người ra đến nơi an toàn.

Brazil đã quyết định cấm sử dụng lửa cho mục đích nông nghiệp trong vòng 120 ngày trên phạm vi toàn quốc. Quyết định này nhằm mục đích ngăn chặn sự gia tăng các đám cháy rừng tại khu vực rừng rậm Amazon. Tuy nhiên, không áp dụng cho các hoạt động liên quan đến khoa học và kiểm dịch thực vật. Dữ liệu gần đây cho thấy, trong tháng 5/2020, khu rừng Amazon tại Brazil đã hứng chịu nạn tàn phá trầm trọng nhất kể từ khi các số liệu được thống kê vào đầu năm 2015, với gần 3.000 km2 rừng Amazon đã bị mất, tăng khoảng 20% so với cùng kỳ năm 2019. Bên cạnh đó, các vụ cháy rừng cũng gia tăng đáng kể, khi mà mùa khô mới chỉ bắt đầu.

Rạng sáng 20/7, Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) đã thực hiện sứ mệnh khám phá sao Hỏa đầu tiên. Tàu vũ trụ Hope đã được phóng đi từ Trung tâm vũ trụ Tanegashima của Nhật Bản. Tàu vũ trụ Hope của UAE sẽ có hành trình 7 tháng tới "hành tinh đỏ" với nhiệm vụ gửi về Trái đất các dữ liệu khí quyển của sao Hỏa. Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học UAE, dự án khám phá sao Hỏa có chi phí 200 triệu USD với mục tiêu lần đầu tiên đưa ra bức tranh toàn cảnh về khí quyển và những thay đổi của bầu khí quyển trên "hành tinh đỏ". Cùng với UAE, cả Mỹ và Trung Quốc đều dự kiến phóng tàu thăm dò sao Hỏa trong năm 2020.

Các nhà khoa học tại Đại học College London, Anh đã phát hiện 6 mức độ khác nhau của những người mắc COVID-19, mỗi trường hợp được phân biệt thông qua một số triệu chứng. 6 mức độ bệnh bao gồm: Mức độ thứ nhất, giống như cúm nhưng không sốt, bệnh nhân có triệu chứng đau đầu, mất khứu khác, đau cơ, ho, đau họng và tức ngực. Mức độ thứ hai, cũng giống như cúm, nhưng có kèm theo sốt và bệnh nhân có cả những triệu chứng giống mức độ 1. Mức độ thứ ba liên quan đến dạ dày, bệnh nhân đau đầu, mất khứu giác, chán ăn, tiêu chảy, đau họng, tức ngực nhưng không ho. Mức độ thứ tư là mức nghiêm trọng đầu tiên, bệnh nhân sẽ mệt mỏi, đau đầu, mất khứu giác, ho, sốt, khản giọng, tức ngực. Thứ năm là mức nghiêm trọng cấp 2 - bệnh nhân không tỉnh táo, đau cơ và có những triệu chứng giống mức 4. Mức cuối cùng, mức thứ 6 là khi bệnh nhân gặp vấn đề về bụng và hô hấp, kèm với các triệu chứng như các mức độ bệnh ở các cấp độ trên. Những bệnh nhân ở trường hợp số 4, 5 và 6 phải nhập viện và cần được hỗ trợ thở máy.

Công ty công nghệ Uber vừa cho ra mắt dịch vụ giúp các giới chức y tế công cộng truy cập nhanh vào dữ liệu của lái xe và hành khách được cho là đã tiếp xúc với người mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19. Dịch vụ trên được cung cấp miễn phí tại tất cả những nước mà Uber đang hoạt động. Theo đó, chỉ trong vài giờ, các cơ quan y tế đã có thể tiếp cận với dữ liệu về người dùng dịch vụ của Uber cũng như thời điểm sử dụng. Dịch vụ mới có khả năng giúp đánh bóng tên tuổi của Uber sau khi "gã khổng lồ" dịch vụ đặt xe mới đây áp dụng chính sách "Không khẩu trang thì không lên xe" tại Mỹ để phòng dịch COVID-19.

Chấm dứt “kỷ nguyên vàng”, Trung Quốc thành “cơn đau đầu mới” của nước Anh?

Việc Anh thông báo động thái mang tính bước ngoặt, đó là cấm thiết bị 5G của tập đoàn viễn thông Trung Quốc Huawei, là dấu hiệu cho thấy sự chấm hết của cái gọi là "kỷ nguyên vàng" trong quan hệ Anh - Trung. Để khẳng định lập trường đứng về phía Tổng thống Mỹ Donald Trump, Anh dường như không còn lập lờ "nước đôi" trong vấn đề an ninh quốc gia để cân bằng quan hệ với Trung Quốc nữa mà thay vào đó, thực hiện hướng tiếp cận cứng rắn hơn với Bắc Kinh, tương tự như chiến lược của Washington.

Oliver Dowden, Bộ trưởng Văn hóa, Truyền thông và Thể thao của Vương quốc Anh nhận định, các lệnh trừng phạt của Mỹ áp đặt lên Huawei hồi tháng 5 đã "thay đổi đáng kể" tình hình.

"Xét đến sự không chắc chắn trong chuỗi cung ứng của Huawei, Anh không thể tự tin khẳng định sẽ có thể đảm bảo an ninh trong tương lai khi sử dụng các thiết bị 5G của Huawei".

Mặc dù thông báo dừng sử dụng các thiết bị 5G của Huawei trên thực tế chỉ là sự đảo ngược quyết định của một vấn đề cụ thể nhưng động thái này đã cho thấy chiến thắng mang tính biểu tượng lớn lao của những người có quan điểm cứng rắn với Trung Quốc tại Anh, những người vốn đã không mấy thoải mái với sự hợp tác ngày càng sâu rộng của London với Bắc Kinh trong 2 thập kỷ qua và gần đây đã liên tục kêu gọi một lập trường cứng rắn hơn với nước này giống như Mỹ.

Tuy nhiên, thật không may cho những người có quan điểm cứng rắn này, việc chuyển hướng cứng rắn với Trung Quốc nói thì luôn dễ hơn làm. Từ khi thiên niên kỷ mới bắt đầu, các đời chính phủ Anh khác nhau đã chủ động hợp tác với Trung Quốc trong một số vấn đề quan trọng từ biến đổi khí hậu cho tới an ninh toàn cầu cũng như hợp tác sâu rộng về mặt kinh tế. Do đó, hiện nay, Trung Quốc đã có sự ảnh hưởng sâu sắc tại nhiều lĩnh vực của Anh và hiện vẫn chưa rõ London sẽ đảo ngược lập trường của mình với Bắc Kinh như thế nào.

Trao đổi thương mại giữa Anh và Trung Quốc đạt gần 88 tỷ USD bên cạnh các khoản đầu tư nước ngoài trực tiếp và các hợp đồng mua lại các công ty Anh của Trung Quốc. 2,14 tỷ USD là số tiền mà các trường đại học thu về từ các du học sinh Trung Quốc trong khi Bắc Kinh đang tham gia vào những dự án hạ tầng quan trọng ở Anh, trong đó có việc xây dựng các nhà máy điện hạt nhân.

Những quan điểm về yêu cầu cần phải đối phó với sự trỗi dậy của Trung Quốc đã bị phủ bóng bởi những lợi ích to lớn về kinh tế. Cựu Ngoại trưởng Anh Malcolm Rifkind từng nói rằng: "Sự hợp tác về kinh tế thương mại và quan hệ nói chung với Trung Quốc không và sẽ không là vấn đề gây tranh cãi. Chúng ta càng có thể làm ăn nhiều với họ thì chúng ta sẽ càng thu hút các nhà đầu tư nước ngoài hơn".

Tuy nhiên, ông Malcolm Rifkind cũng thừa nhận rằng điều này không thể đem an ninh quốc gia ra đánh đổi: "Rõ ràng, chúng ta hiểu về những rủi ro quá cao khi làm ăn với Huawei và tôi cho rằng các nhà máy điện hạt nhân cũng là vấn đề mà chính phủ chắc chắn phải xem xét".

Cựu Ngoại trưởng Anh cho rằng các chính phủ Anh trước đó đơn giản đã không thể dự đoán được Trung Quốc sẽ trở nên như thế nào trong những năm sau đó.

Nhận thức rõ cần phải hành động độc lập và có thái độ cứng rắn hơn với Trung Quốc nhưng quyết định này đang khiến Anh rơi vào thế bí. Liệu quyết định với Huawei có đồng nghĩa với việc các công ty Trung Quốc sẽ bị cấm tham gia vào các dự án cơ sở hạ tầng khác của Anh hay không? Các công ty sở hữu nhà nước của Trung Quốc hiện dự định sẽ tham gia vào việc xây dựng ít nhất 3 nhà máy điện hạt nhân ở phía bắc nước Anh.

"Vấn đề sẽ nảy sinh khi bạn phụ thuộc vào những loại công nghệ khó có thể thay thế. Các lò phản ứng Hinkley Point, Sizewell là lò phản ứng của Pháp, Bradwell là lò phản ứng Trung Quốc. Điều đó khiến chúng tôi có thể độc lập ở một mức độ nào đó với Trung Quốc trong việc bảo trì và sửa chữa. Tuy nhiên, bên cạnh các mối đe dọa gần đây của Bắc Kinh thì việc nước này có thể ngắt hoạt động từ xa hoặc đơn giản không cung cấp nguyên vật liệu nữa cũng là một vấn đề đáng lo ngại. Chúng ta đang phải đối phó với một mối đe dọa khác khi mà Bắc Kinh kiểm soát phần cứng".

Bất kỳ quốc gia nào cũng cảm thấy đây là quyết định khó khăn khi tách khỏi thị trường lớn nhất thế giới và cố gắng tái xây dựng bản thân như một nền kinh tế độc lập.

Trong khi Trung Quốc trở thành "cơn đau đầu" của nước Anh thì Liên minh châu Âu lại không có bất kỳ dấu hiệu nào cho thấy sẽ chuyển sang lập trường cứng rắn với Trung Quốc và khối này vẫn khẳng định sẽ cân bằng quan hệ với Bắc Kinh.

Kerry Brown - giáo sư nghiên cứu về Trung Quốc tại Cao đẳng Hoàng gia London tin rằng động thái gần đây của Anh với Huawei là hành động thể hiện sự trung thành với Mỹ và nhằm củng cố vị thế của London giai đoạn hậu Brexit. Tuy nhiên, nhà phân tích này cũng nhận định thêm, lựa chọn này của Anh không phải không có rủi ro, nhất là khi cuộc bầu cử Mỹ sắp tới có thể đem đến những thay đổi mang tính bước ngoặt.

"Mỹ rõ ràng đang trải qua những thách thức lớn lao ở thời điểm hiện tại, không chỉ về chính trị mà còn cả kinh tế. Câu hỏi đặt ra là liệu Anh có đang đưa ra quyết định đúng đắn hay không?"

Kế tiếp, vấn đề về sự đáp trả của Trung Quốc cũng được đặt ra. Truyền thông nhà nước và các nhà ngoại giao Trung Quốc đã chỉ rõ rằng Anh sẽ phải hứng chịu hậu quả. Những biện pháp đáp trả này có thể khiến Anh tổn thất trong những lĩnh vực mà nước này đang hợp tác với Bắc Kinh.

Lời cảnh báo từ Trung Quốc

Huawei chỉ là một trong một loạt vấn đề đe dọa đến quan hệ Anh - Trung. Mới đây, giữa bối cảnh căng thẳng Mỹ - Trung leo thang ở Biển Đông, Đại sứ Trung Quốc tại London hôm 18/7 đã cảnh báo Anh không nên điều tàu sân bay tới Thái Bình Dương và cho rằng đây là "động thái vô cùng nguy hiểm".

Đại sứ Lưu Hiểu Minh nhận định với tờ Times rằng khi Anh cắt quan hệ thương mại với EU vào cuối năm nay, nước này không nên "chia bè kéo phái với Mỹ để đối phó với Trung Quốc" bằng cách triển khai quân sự. "Sau Brexit, tôi cho rằng Anh vẫn muốn đóng vai trò quan trọng trên thế giới. Nhưng đây không phải là cách để đóng vai trò quan trọng", ông Lưu Hiểu Minh cho hay.

Times đưa tin tuần trước, các nhà hoạch định quân sự của Anh đang ấp ủ kế hoạch đưa tàu sân bay HMS Queen Elizabeth tới đồn trú ở Thái Bình Dương như một phần trong liên minh quốc tế nhằm đối phó vói Trung Quốc. Tàu chiến trị giá 3,1 tỷ bảng này dự kiến lần đầu tiên được triển khai vào năm sau trong một lộ trình hoạt động bao gồm cả Biển Đông giữa bối cảnh mối lo ngại về tự do hàng hải gia tăng tại khu vực này.

Khả năng là tàu sân bay này sẽ được bố trí ở đây thường xuyên hơn khi căng thẳng Anh - Trung leo thang về một loạt vấn đề trong khi quan hệ Mỹ - Trung lao dốc nghiêm trọng.

Bộ trưởng Oliver Dowden nhận định Anh muốn có một mối quan hệ "hiện đại và trưởng thành" với Trung Quốc, một mối quan hệ mà "chúng tôi có thể thẳng thắn lên tiếng về những điều chúng tôi không tán thành , đồng thời hợp tác với Trung Quốc ở những vấn đề có lợi ích đan xen giữa 2 bên".

Thách thức của Anh hiện nay là lên kế hoạch về một chiến lược tương lai với Trung Quốc nhằm cân bằng những lo ngại an ninh và thực tế về kinh tế. Tuy nhiên, "kỷ nguyên vàng" trong quan hệ Anh - Trung dưới thời Thủ tướng David nay đã bị lu mờ.

Tỷ giá đô la Úc so với đồng đô la Mỹ ngày 21/07/2020 là 1 AUD = 0.702 USD.

Tỷ giá đô la Úc so với Việt Nam Đồng ngày 21/07/2020 là 1 AUD = 16,288 VND.

Theo Trung tâm dự báo thời tiết, thứ Tư tại Sài Gòn, trời nhiều mây, ngày nắng, có mưa rào, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 26 đến 33 độ.

Tại Hà Nội, trời nhiều mây, ngày nắng, có mưa dông, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 27 đến 34 độ.

Tại Adelaide, trời nhiều mây, trong ngày có mưa rào, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 5–14 độ.

Tại Brisbane, trời nhiều mây, trong ngày có mưa rào, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 12–21 độ.

Tại Sydney, trời nắng, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 8–18 độ.

Tại Melbourne, trời nhiều mây, trong ngày có mưa rào, gió nhẹ. Nhiệt độ dao động từ 7–13 độ.

Cẩm Nhung